10 juli 2018

‘Onder de paramariboom’ van Johan Fretz


Johannes Fretz gaat voor het eerst naar zijn moederland Suriname. Als kind van een Duits-Nederlandse vader en een Surinaamse moeder was hij altijd op Nederland gefocust, het heeft lang geduurd voor hij een gedachte aan Suriname wilde wijden. De wankele geestesgesteldheid van zijn ouders en hun vijandige houding naar elkaar maken bovendien dat hij al jong weet dat hij weinig steun van hen kan verwachten, hij is op zichzelf aangewezen. Nu hij eind twintig is en  beginnend schrijver en cabaretier, wordt hij uitgenodigd in Paramaribo net voor de verkiezingen een optreden te verzorgen. Het zal zijn eerste kennismaking met zijn moederland zijn. En zoals hij zijn moeder ooit beloofd heeft, zij zal hem op deze trip vergezellen. Voor haar is het een weerzien na veertig jaar. 

Identiteit
Suriname overweldigt hem, alle dagen dat hij er is dompelt hij zich in verwondering onder in de kleurrijke en relaxte  Surinaamse cultuur.  Hij maakt kennis met zijn familie daar, gaat  met zijn moeder op onderzoek naar de familiegeschiedenis, verkent de stad en omstreken, verbaast zich over de verkiezingscampagnes en over nog veel meer. Toch voelt Suriname, tot zijn grote verbazing, ook als thuis. Veel momenten roepen herinneringen op aan zijn jeugd, aan zijn kiftende ouders, aan de ongemakkelijkheid van vervelende vragen als  ‘Waar kom je echt vandaan’.  De reis wordt één grote verkenning van zijn identiteit: “Ik heb mijn leven evenzeer te danken aan barmhartigheid als aan tirannie, aan de kolonisten en aan de slaven, door mijn lichaam stroomt het bloed van bezetters, maar ook dat van de bevrijders”.

Lichtvoetig
Nu klinkt het net alsof ‘Onder de paramariboom’ een heel zwaar boek is, niets is minder waar.  Het is lichtvoetig geschreven, in vlotte, korte hoofdstukken,  soms leest het bijna als een cabareteske tekst. Hoe biografisch het is, is niet echt duidelijk, de scheidslijn tussen feit en fictie is voor de lezer moeilijk te maken in dit zeer lezenswaardige boek.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten