De Britannica listopedia’ van Andrew Petit

Een boek vol met lijstjes, driehonderd om precies te zijn. Lijstjes over heel veel onderwerpen, van de ruimte tot bijzondere mensen, dino’s en uitvindingen, Andrew Petit heeft de bijzonderste gegevens opgeduikeld. Alles wetenschappelijk verantwoord, er is een enorme literatuurlijst en een lijst van nuttige woorden. Iedereen die van bijzondere feiten houdt komt met dit boek aan zijn trekken. 

Sneeuwvlokken

Wat weet u bijvoorbeeld van sneeuw? Enig idee hoeveel verschillende soorten sneeuwkristallen er zijn? Vijfendertig om precies te zijn. Elk met een andere omschrijving. Van simpele prisma’s tot berijpt, van kogelrozetten tot gekruiste plaatjes. Zo zijn geen twee sneeuwvlokken gelijk, zoals op de verduidelijkende tekeningetjes is te zien. 

Zandkorrel

Wat weet u bijvoorbeeld van grijze celletjes? Enig idee hoe snel informatie door hersenen kan reizen? De maximumsnelheid is 431 kilometer per uur. Dat kan dan een reis zijn door de 86 miljard neuronen en de 1 miljard verbindingen in een stukje hersenen ter grootte van een zandkorrel. 

Magnetisch

Wat weet u bijvoorbeeld van flitsende treinen? Enig idee hoe snel de snelste trein ter wereld gaat? Wel bijna net zo snel als de informatie door de hersenen. De trein gaat 1 kilometer per uur langzamer. Het is de Shanghai maglev in China. Een trein die zweeft op een magnetisch veld tussen trein en treinbaan. Zonder wielen dus. 

Gazelle

Wat weet u bijvoorbeeld van globetrotters? Dieren die lange afstanden afleggen door de lucht, over land of door de zee? Zo vliegt de Noordse stern 90.000kilometer, de grauwe pijlstormvogel komt tot 74.000 en de noordelijke zeeolifant 21.000. De lederschildpad doet weinig voor de zeeolifant onder, de Mongoolse gazelle komt met 3460 kilometer echt achteraan. 

Luiaard

Wat weet u van zoete dromen? De dromen van dieren die elke dag graag lang slapen. De koala spant met 22 uur per dag de kroon op de voet gevolgd door de kleine bruine vleermuis. De luiaard, waarvan je zou verwachten dat hij bovenaan zou staan, slaapt echter maar 14,5 uur per dag, nog minder dan de eekhoorn. 

Neuzen

U ziet het, met dit boek kunt u uw eigen ‘Slimste Mens’ spelen. Maar niet alleen daarvoor is het geschikt. Het is vooral een boek voor nieuwsgierige mensen van 9 tot 99 om lekker in te neuzen en steeds weer andere nieuwe feitjes te ontdekken.

‘Valwind’ van Maria Adolfsson

Doggerland, rechercheur Karen Eiken Hornby geniet van haar zwangerschapsverlof. Haar dochtertje Selma is nu acht maand oud. Ze mist haar werk niet. Door de coronaepidemie is het leven wel ingewikkelder geworden. De plannen die haar man Leo heeft om op een landtong bij de hoofdstad Dunker een oude fabriek om te toveren in een restaurant hebben flink vertraging opgelopen. Als dan het huis van haar moeder afbrandt en zij daarom tijdelijk bij Karen moet intrekken, vlucht die met man en kind naar een oude villa op het fabrieksterrein. 

Stomp

Ook onder het politiepersoneel heeft corona toegeslagen, veel zitten ziek thuis. Als binnen 48 uur twee jonge mensen onder verdachte omstandigheden om het leven komen wordt Karen door haar chef gebeld. Ze hebben haar nodig. Samen met haar stille maar keurige collega Astrid onderzoekt ze de dood van een jongen die in het water terechtgekomen is. Mogelijk met een stomp voorwerp om het leven gebracht. Al met al schiet het onderzoek gewoon niet op. Getuigen zijn er niet, het gebied waar het slachtoffer te water is geraakt is zo groot, het had overal kunnen zijn. En een verband met de andere moordzaak wil de leiding van de recherche niet zien. Karen en Astrid modderen zonder veel resultaat verder. 

Keurig

Wel leren ze elkaar wat beter kennen. Astrid verbergt achter haar keurige uiterlijk een vermoeide en soms wanhopige vrouw. Ze heeft tot ieders verbazing ontslag genomen, zelf weet ze dat ze deze onregelmatige uren niet langer vol kan houden. Als alleenstaande moeder van twee jonge kinderen, klemgezet door haar ex en daarbovenop een drammende moeder en zus, het wordt haar te veel. Maar niemand zal er iets over horen, Astrid knapt haar eigen zaakjes op. Dat het onderzoek daardoor mogelijk in gevaar komt realiseert ze zich niet. Is het daarom Karen die de zaak tot een goed einde brengt? Of is het Astrid die de genadeklap uitdeelt. 

Afzonderlijk

‘Valwind’ is het vijfde deel in de serie Doggerland waarin Adolfsson je meeneemt naar dit fictieve land tussen Scandinavië en West-Europa. Het kan ook heel goed afzonderlijk gelezen worden. Wie echter de smaak te pakken krijgt en wil weten hoe Karen zich ontwikkeld heeft van een onafhankelijke wat wilde politievrouw tot liefhebbende en iets minder wilde moeder, kan het best met deel één,‘Misleiding’, beginnen.

‘Voetbaldochter’ van Marc Oosterhout

Marc Oosterhout is een jonge vader als zijn achtjarige dochter Rosa hem op een dag vertelt dat ze op voetbal wil. Zowel Marc als zijn vrouw zijn stomverbaasd, ze hebben zelf niets met voetbal en hun drie andere kinderen net zomin. Maar Rosa houdt vol en zo geschiedt het dat ze in een jongensteam van de plaatselijke club gaat spelen. 

Solorush

Ze vindt het geweldig dat ze op voetbal zit maar tevreden is ze niet. De jongens weigeren naar haar over te spelen, samenspelen kunnen ze ook niet, het liefst gaan ze in een solorush richting het doel van de tegenstander. Er zit voor Rosa niets anders op dan de bal zelf te veroveren en dan ook maar op het doel af te gaan. 

Spraakzaam

Rosa heeft maar één idool en dat is Messi. Ze wil net zo goed worden en als ze groot is in Oranje spelen. Ze heeft heel veel talent, gaat naar een voetbalschool, wordt door een profclub gescout en komt steeds hoger te spelen. En paps maar rijden, eerst alleen op zaterdag, daarna ook doordeweeks, op zondag naar de voetbalschool, er worden heel wat kilometers afgelegd. Erg spraakzaam is Rosa ook al niet. Vooral als het niet zo goed gegaan is of als ze op de bank moet zitten is ze niet te genieten. Het zegt alles over haar fanatisme, ze moet en zal de top bereiken. 

Rijbewijs

Ondanks haar zwijgzaamheid geniet Marc toch van het samen op pad zijn. Zelfs zijn voetbalkennis gaat erop vooruit, maar de finesses begrijpen zoals Rosa dat kan, dat ontbeert Marc toch echt. Wel wordt hij ook steeds enthousiaster. Ergerde hij zich aanvankelijk wild aan brullende ouders langs de lijn, helemaal onschuldig is hij op dat vlak ook niet meer. Een speelster van de tegenpartij uitschelden, Rosa heeft het gehoord, Marc deed het echt. En dan wordt Rosa achttien, krijgt haar rijbewijs en paps hoeft niet meer mee. 

Inhaalslag

‘Voetbaldochter’ gaat echter niet alleen over vader en dochter. Het gaat ook over de achterstelling van het vrouwenvoetbal, over de inhaalslag dankzij de Leeuwinnen van Oranje, over het gebrek aan vrouwelijke commentatoren (hoewel bij het laatste WK van de mannen er elke dag wel één aanschoof). Er is nog een wereld te winnen voor de voetbalvrouwen!

‘Ik wens je het allerbeste’ van Mason Deaver

Ben de Backer is bijna achttien als hij zijn ouders vertelt dat hij non-binair is. Hij heeft er heel lang over nagedacht of hij het ze wel of niet zal vertellen. Ben hoopt en vertrouwt erop dat zijn ouders hem zullen begrijpen. Maar niets is minder waar. Zijn moeder valt helemaal stil, zijn vader begint te schreeuwen. Schreeuwt dat hij het huis uit moet, dat hij Ben nooit meer wil zien. Ben rent weg, zwalkt uren door de buurt, wat kan hij doen? Veel opties heeft hij niet, er rest hem niets anders dan zijn zus te bellen. 

Hannah

Al tien jaar heeft hij haar niet meer gezien. Zijn grote zus Hannah. Gelijk na haar eindexamen is ze vertrokken en heeft nooit meer iets van zich laten horen. Het enige wat hij van haar heeft is een telefoonnummer. En dat is nu zijn reddingsboei. Hannah springt in de auto en binnen het uur is zij bij hem. Ze neemt hem mee naar huis, stelt hem voor aan zijn zwager Thomas. Ben kan bij hen blijven, ze regelt school voor hem, zorgt voor nieuwe kleding, een nieuwe frisse start. 

Hen/ hun

Ben treft het op zijn nieuwe school. Er wordt veel aan kunst gedaan, Ben schildert graag en goed en wordt al snel de lieveling van lerares Liu die hem in dit vak alle vrijheid geeft. Ben is erg bezig met zijn identiteit. Veel hulp daarbij krijgt hij van Mariam. Hij heeft hen gevonden op een platform voor lhbti’ers. Nu Ben bij zijn zus woont wil hij ook graag met hen/hun aangesproken worden.   

Buddy

Op school is Ben het liefst op zichzelf. Dat zou ook prima gelukt zijn als niet Nathan daar geweest was. Nathan is Bens buddy op school. Hij dringt zich niet op maar laat zich ook zeker niet aan de kant schuiven. Ben ontkomt niet aan hem en de vriendschap laat niet lang op zich wachten. Gaan hun gevoelens verder dan vriendschap? Houden Bens ouders zich koest? Kan Ben bij Hannah blijven? Vragen, vragen, vragen. 

Mason Deaver heeft met deze debuutroman een verpletterende indruk gemaakt. Young adult readers lopen met hem weg. En terecht. Wie zo mooi en ontroerend de hobbelige weg naar eigen identiteit en volwassenheid kan verwoorden verdient een plek op elke boekenplank.