28 november 2023

‘Het huis met de deuren’ van Tan Twan Eng

Penang, Maleisië 1921. Robert en Lesley Hamlyn krijgen een bijzondere logé: William Somerset Maugham komt samen met zijn secretaris een paar weken bij hen logeren. Maugham is op dat moment al een bekende schrijver, hij heeft een tiental toneelstukken geschreven waarvan er een aantal langdurig in Londen en New York zijn opgevoerd. Verder heeft hij romans en verhalenbundels op zijn naam staan. Maugham is zijn ongelukkige huwelijk in Londen ontvlucht, hij houdt van reizen en warme streken liggen hem nauw aan het hart. 

Koloniaal

Lesley Hamlyn woont haar hele leven al in Penang, haar man Robert is in Engeland opgegroeid. Na zijn rechtenstudie is hij naar de Oost vertrokken. Lesley vond hem, hoewel hij bijna twintig jaar ouder was, gelijk al interessant en is in volle overtuiging met hem getrouwd. Er zijn twee zonen geboren en ze bewonen een heerlijk huis dicht aan zee. Dankzij het huispersoneel is Lesley vrij om te doen waar ze zin in heeft.  Ze vormen een koloniaal gezin, omringd door invloedrijke vrienden. 

Geheimen

Toch is Lesley niet gelukkig, ze weet dat haar man een affaire had en zelf kwam ze de liefde van haar leven op een onverwachte maar onmogelijke plek tegen.  De logeerpartij van Willie Maugham, een oude studievriend van Robert, is een welkome afleiding.  Ze introduceren hem in hun kringen, vooral Lesley trekt met hem op. Maugham zit hopeloos verlegen om een goed verhaal, Lesley heeft er één en ze is best bereidwillig om hem haar geheimen te vertellen. 

Doodstraf

Zo belanden we in 1910. Ethel, een vriendin van Lesley, heeft een man die haar wilde overweldigen doodgeschoten. Heel Penang is in rep en roer, er komt een rechtszaak waarbij Lesley als getuige wordt opgeroepen. Geldt voor deze memsahib hetzelfde recht als voor een inlandse? Wacht haar de doodstraf? Of ontspringt ze de dans? 

Tropische mix

Tan Twan Eng, zelf geboren in Penang, neemt je door de ogen van Lesley mee naar dit tropische paradijs. De koloniale sfeer, de roddel en achterklap, de geopolitiek van Indo-China, de strijd van de Chinese gemeenschap tegen de heersende kliek in Beijing, de geluiden van de straat, de vegetatie, Groot-Brittannië als heerser over de wereld en het leven van Somerset Maugham,  al deze ingrediënten maken ‘Het huis met de deuren’ tot een schitterende roman.

21 november 2023

‘De halve maan ’van Mary Beth Keane

Malcolm is eigenaar van het café ‘De halve maan’. Na er vijftien jaar gewerkt te hebben, heeft hij de zaak over kunnen nemen. Het is hem min of meer door de vorige eigenaar Hugh, een goede kennis van zijn vader, opgedrongen. Zonder vooraf een advocaat raad te plegen, zelfs zonder met zijn partner Jess te overleggen, heeft hij het contract getekend. Nu is hij verantwoordelijk voor alles en dat gaat hem niet goed af. De inkomsten vallen tegen, de noodzakelijke opknapbeurt zit er financieel niet in, Malcolm loopt zelfs achter met de reguliere betalingen. 

Kinderwens

Zorgen, zorgen, zorgen! Tot overmaat van ramp is Jess bij hem weggegaan. Jaren waren ze al samen. Hun kinderwens was groot maar een zwangerschap leek er na tig ivf-trajecten niet in te zitten. En toen heeft ze haar boeltje bij elkaar gepakt en is bij haar vriendin Cobie ingetrokken. Gelukkig kan hij wel vertrouwen op zijn personeel. Ze blijven hem door dik en dun steunen. Maar dat is ook het enige pluspunt dat hij nog ziet. 

Sneeuwstorm

De halve stad zit op slot omdat er na dagen van aanhoudend winterweer een nieuwe sneeuwstorm aangekondigd is. Maar ‘De halve maan’ blijft open. Het is een lichtbaken in de duisternis. Malcolm kijkt met trots naar zijn kroeg als hij met zijn auto aankomt rijden. De sfeer binnen is bijzonder, Roddy de nieuwe hypernerveuze barkeeper lijkt zijn stemming op de gasten over te brengen. Er is iets gaande maar Malcolm kan er niet de vinger op leggen. Hij is te veel bezig met Jess, hoe gaat het met haar? Is er een kans dat ze op haar schreden terugkeert? Hij mist haar zo. Door al zijn wanhopige gedachten over haar heeft hij niet door wat er werkelijk speelt in zijn café! 

Twijfels

Keane laat in deze roman Malcolm veel aan het woord. Al filosoferend over zijn relatie met Jess leert de lezer hem steeds beter kennen. Jess krijgt echter ook haar aandeel, haar twijfels over hun relatie, hoe ze zich in de steek gelaten voelt en hoe dat haar in de armen van een ander drijft. Een jong stel dat zo hoopvol begon maar nu wordt ingehaald door zaken waar ze weinig of geen invloed op hebben.

14 november 2023

‘De reus van Amsterdam’ van Tanya Commandeur

De Eerste Wereldoorlog is net voorbij als Albert Kramer door een Duitse impresario gecontracteerd wordt voor optredens in Berlijn. Albert, dan al 2.28 meter lang, is opgetogen. Een baantje als mandenmaker in het bedrijfje van zijn vader ziet hij niet zitten. Bovendien past hij in geen enkel bedrijfspand in de Amsterdamse Pijp, waar hij met zijn ouders en zussen woont. School was ook al ingewikkeld maar gelukkig kreeg hij extra lessen van juffrouw Van der Heyden die hem Duits en Engels leert. 

Berlijn

In de auto gaat hij onderweg naar de wereldstad Berlijn. Daarbij vergeleken is De Pijp maar een dorp. Hij gaat er samenwerken met een man van zeer geringe lengte, Seppi, een Zwitser die zijn organiserende zuster Mina overal mee naartoe neemt. Het wordt een daverend succes, ze treden op in een circus, soms wel voor een publiek van drieduizend man. Albert en Mina kunnen het heel goed met elkaar vinden, zij beschouwt hem niet als een rariteit, zoals veel mensen doen. 

Amputatie

Toch loopt het fout, door zijn lengte heeft Albert vreselijk veel last van zijn voeten. De doorbloeding is heel slecht en na een tijd van doormartelen belandt hij in München in het ziekenhuis waar zijn grote teen geamputeerd wordt. Daarnaast krijgt hij een aanbod om in de VS op te gaan treden. Seppi en Mina kunnen niet mee maar de verdiensten zijn zoveel beter dat hij de stap neemt, zijn twee bondgenoten vertwijfeld en in woede achterlatend. 

Huwelijk

In Amerika wacht hem een onaangename verrassing. Ooit heeft hij met zijn buurmeisje Nelly een heerlijke middag doorgebracht. Dat is niet zonder gevolgen gebleven, Albert heeft een dochtertje, Elaine, ze wonen in Canada. Nelly’s moeder dreigt een schandaal teweeg te brengen door de pers in te lichten. Tenzij er getrouwd wordt. Albert legt zich erbij neer, hij wil zijn carrière niet op het spel zetten.  Zo trekt hij met Nelly en de kleine in zijn kielzog door Noord-Amerika. Zal hij zijn geliefde Mina ooit nog terugzien? Of is hij de rest van zijn leven tot dit gedwongen huwelijk veroordeeld. 

Commandeur weet het deels biografische verhaal van Albert Kramer zo levendig te vertellen dat je de gebeurtenissen voor je oog ziet afspelen. Een ongewoon leven in een bijzondere tijd, prachtig beschreven, een genot om te lezen.

7 november 2023

‘Nightcrawling’ van Leila Mottley

Kiara Johnson is nog net geen achttien als haar leven in een neerwaartse spiraal komt. Haar vader is dood, haar moeder zit vast en haar oudere broer Marcus heeft alleen maar oog voor zijn muziekcarrière die maar niet van de grond komt. Hij wil naar het voorbeeld van hun oom Ty een beroemde rapper worden. Samen met vrienden is hij daarmee bezig, Kiara ziet hem nog maar een doodenkele keer, hij laat haar vreselijk in de steek. 

Speeltje

Er is geen geld meer om de huur van hun sociale flat te betalen. Bij haar vriendin Alé vindt ze een warme plek, maar ook zij kan Kiara niet structureel helpen. Wanhopig op zoek naar werk komt ze Camilla, een doorgewinterde prostituee, tegen. Die haar voorhoudt dat prostitutie, voor een beeldschone jonge vrouw als Kiara, ook een manier is om geld te verdienen. In arren moede begint Kia, zoals ze zich op straat noemt, te tippelen. Gelijk één van de eerste keren wordt ze opgepakt door een politiepatrouille. De agenten willen best afzien van een bekeuring maar daar moet dan wel iets tegenover staan. Kiara komt in de tentakels van de politie terecht. Ze wordt een speeltje voor heel veel agenten. 

Basketbal

Ondertussen blijft ze wanhopig zoeken naar hun oom Ty. Ze gaat er zelfs voor naar haar moeder, de vrouw die haar en Marcus in de steek gelaten heeft. Ook zorgt ze voor Trevor, het zoontje van haar verslaafde buurvrouw Dee. Samen met hem maakt ze plezier, speelt ze basketbal. Kan ze weer even vrolijk en onbezorgd zijn. Hoe kan Kiara het hoofd boven water houden? Zijn er mensen die haar kunnen helpen? Of is haar leven uitzichtloos en gedoemd te mislukken? 

Rauwe werkelijkheid

‘Nightcrawling’ speelt in Oakland, California. Er heeft daar inderdaad een politieschandaal plaats gevonden waarbij minderjarige meisjes in de grijpgrage handen van straatdienders terecht kwamen. Het is de kapstok waaraan Leila Mottley haar debuutroman heeft opgehangen. Het is een rauwe werkelijkheid waarin de Afro-Amerikaanse Kiara opgroeit. Een leven zoals wij ons dat helemaal niet voor kunnen stellen. Daarom des te belangrijker dit boek te lezen. Om te zien hoe ‘Meneer Agent’ in de VS zijn gang denkt te kunnen gaan en zo vrouwen van vooral Afro-Amerikaanse afkomst onderdrukt en terroriseert.