‘Mavoklanten’ van Jim Jansen en Pieter de Brock

Afgelopen week hebben weer duizenden leerlingen van groep acht hun laatste Citotoetsen gemaakt. Binnenkort krijgen ze de uitslag te horen. Maar naast die uitslag is er ook het oordeel van hun leerkracht. Zo kan het zijn dat een kind een goede score heeft gehaald maar de leerkracht toch het advies geeft voor een lagere onderwijsvorm. Vmbo in plaats van havo bijvoorbeeld. Omdat de ouders laagopgeleid zijn. Of een migratieachtergrond hebben. Mogelijk dat het ook andersom is. Lage Citoscore, toch een havo of vwo-advies. 

Minister

Dat de mavo of het vmbo geen belemmering hoeft te zijn voor een carrière in politiek, wetenschap of de kunsten bewijzen de “inspirerende interviews over een onderschatte school” van Jansen en De Brock. Lichtend voorbeeld is natuurlijk de huidige Minister van Onderwijs Dennis Wiersma. Opgegroeid in Friesland in een gezin met laagopgeleide ouders die toen hij nog jong was uit elkaar gingen. Een slechtere start lijkt niet mogelijk. Maar door hard werken, goede motivatie en stapelen lukte het hem zijn huidige positie te veroveren. Spijt van zijn lange omweg heeft hij niet. “Ik was gewoon iemand die op de mavo hoorde”. 

Fries meisje

Paul de Leeuw, Francis van Broekhuizen, Willie Wartaal, Dieuwertje Blok, Bettine Vriesekoop, Tim Knol, allemaal belandden ze om verschillende redenen op de mavo, allemaal hebben ze zich prima gered. Maar het kan nog gekker: Jeroen van der Waal verliet de mavo zonder diploma. Werd dekknecht op de binnenvaart. Begon na tien jaar en vele vaardiploma’s toch te twijfelen aan zijn loopbaan. Studeerde aan de Open Universiteit en is nu hoogleraar sociologie. En dan dat Friese meisje Ciska Wijmenga. Te vroeg geboren, een klein en tenger meisje. Haar ouders wilden haar niet elke dag kilometers laten fietsen, daarom ging ze ondanks een hoger advies naar de plaatselijke mavo. Nu is ze Rector Magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen. 

Hulde

Jansen en De Brock hebben niet alleen de verhalen verzameld, tussendoor is er door deskundigen in hun vakgebied uitleg over de geschiedenis van de mavo, het puberende brein, vroegtijdige selectie en kansenongelijkheid en adolescentie en groepsprocessen. Het voorwoord is van Marcel van Roosmalen die hulde brengt aan iedereen die de mavo heeft overleefd, vooral de docenten. Al met al een zeer leesbaar en inspirerend boek voor iedereen die wel of geen mavo heeft gedaan.

‘Godmersham Park’ van Gill Hornby

Het is 1804 als Anne Sharp in dienst treedt bij de familie Austen. De familie woont op Godmersham Park, een buiten in de graafschap Kent. Lang heeft Anne gedacht dat het huis waar ze in betrekkelijke weelde opgroeide voorgoed haar thuis zou zijn. Het is echter anders gelopen. Haar moeder is overleden en haar vader leeft op afstand van zijn vrouw en kind. Nu haar moeder is weggevallen wil haar vader niets meer van Anne weten. Een jaarlijkse toelage, dat is het wat hij voor haar over heeft. De huur van het huis wordt opgezegd, Anne moet op zoek naar werk. De zaakwaarnemer van haar vader probeert Anne nog te strikken voor een huwelijk, maar Anne wijst hem rigoureus af. 

Zolder

Zo komt Anne via via bij de Austens terecht. Als gouvernante voor de oudste dochter Fanny. Het valt haar niet mee. Fanny is een leuk kind, met haar kan ze goed opschieten. Maar verder valt Anne tussen wal en schip. Ze hoort niet bij het personeel maar ook niet bij de familie. De zolder wordt haar domein, verwarming is er nauwelijks en haar eten is karig. Het is Fanny die haar opbeurt en het leven opfleurt. Helemaal als Fanny een correspondentie begint met haar tante Jane. 

Val

Oom Henry, broer van Fanny’s vader, komt geregeld naar Godmersham Park. Hij mag Anne graag een beetje bespotten, met haar flirten. Anne houdt hem op afstand, wil niet in de val van elke gouvernante lopen: een mannelijk lid van de familie te veel aandacht geven en daardoor in de problemen komen. Toch kan ze zich niet helemaal aan zijn charmes onttrekken. Maar ze blijft bij haar plan, zo lang mogelijk bij deze familie blijven en Fanny te zien opgroeien tot een intelligente en zelfstandige vrouw. 

Jane Austen

Anne Sharp heeft echt bestaan, ze werd de gouvernante van Fanny Austen en bleef nog lang nadat ze bij de Austens was vertrokken met Fanny corresponderen. Ook met Jane Austen, de auteur van menig klassieke Engelse roman, bouwde ze een vriendschap op. Dankzij Fanny, die tot op hoge leeftijd haar leven in dagboeken bleef noteren, weten we hoe het Anne verder is vergaan. Auteur Gill Hornby schreef hiervoor al een roman over Cassandra Austen, de oudere zus van Jane.

‘Het bericht’ van Doris Knecht

Ruth Ziegler woont op een schitterende plek aan de rivier die haar woonplaats in Oostenrijk doorkruist. Haar overleden man heeft het huis gebouwd, Ruth is er erg aan gehecht. Voor haar werk als scenarioschrijver voor film en tv kan ze thuis werken, enkel voor overleg gaat ze geregeld naar Wenen. Het is zondagmiddag als haar broer Wolf op bezoek is dat het eerste bericht op Facebook binnenkomt. “Weet je wel dat je mooie man een verhouding had?”. Ja natuurlijk wist ze dat. Toen hij overleed werd dat al snel duidelijk. Zelfs dat hij van plan was haar te verlaten. Maar de dood was hem voor. 

Haatberichten

De afzender verbaast haar. Hoe kan deze persoon iets weten over Ludwig’s  verhouding? Bovendien iemand die ze helemaal niet kent. Ze verbaast zich maar besteedt er weinig aandacht aan. Tot er een tweede bericht komt en een derde. Ook van mensen die ze niet kent. Daar blijft het niet bij. Ook vrienden en kennissen beginnen haatberichten te krijgen. Steeds met een andere afzender. Ruth wordt gestalkt zonder dat ze er iets aan kan doen. Het maakt haar onzeker en boos. Maar op wie? 

Vlotjes

Het zet ook haar prille relatie met Simon Brunner onder druk. Ze kent hem al wel wat langer, hij was de therapeut waar haar jongste zoon naar toe ging. Simon is een beroemdheid, Zwitser van geboorte en inmiddels een veel geciteerde psycholoog en televisiepersoonlijkheid. De relatie gaat al niet al te vlotjes, zo is Brunner het ene moment een lieve begrijpende vriend om daarna wekenlang niets van zich te laten horen. Ruth weet niet wat ze er van denken moet. Hoe komt ze van haar stalker af? Hoe zal het met Simon verder gaan? Wordt haar leven ooit weer rustig en kalm? Ruth wanhoopt maar laat zich ook niet klein krijgen. 

Naïef

Doris Knecht weet met ‘Het bericht’ een knappe intrige te creëren waarbij je als lezer ongemerkt op het verkeerde been wordt gezet. Ze beschrijft het leven van Ruth in ik-vorm minutieus met oog voor veel, soms verwarrende, details. Het geeft heel goed de gemoedsgesteldheid van deze dappere maar soms ook naïeve vrouw weer. Hoe deal je met nepnieuws en vrouwenhaat? Want dat is wat Ruth ervaart! En daar zal een eind aan moeten komen. Ruth gaat ervoor!

‘Schattige diertjes teken je zo!’ van Karin Luttenberg

Deze week een ‘doeboek’ met tekeningen van diertjes zoals Karin Luttenberg ze noemt. Zelf aan de slag met potlood, pen en papier. Wie dit boek doorgenomen heeft weet zeker een aardige kikker, een koddig varkentje of vrolijke mammoet te tekenen. Maar het boek begint zoals elk goed doeboek met de materialen. De must-haves als een fineliner, potlood, gum en promarkers. Bent u de weg al kwijt? Alle materialen worden toegelicht, er kan dus niets fout gaan. 

Cirkel

Dan het simpele begin, gezichten tekenen. Een cirkel is de basis, verdeeld in vier gelijke vlakken waarna oren, mond, neus en ogen toegevoegd worden. Op bladzijde twee komen de emoties al langs. Armen en poten zijn de volgende onderdelen, vervolgens worden de aanzichten getekend. Dus recht van voren of en profiel. Het lijf is de volgende stap, daarna de verhoudingen. 

Struisvogel

Na zeventien bladzijden waan je jezelf al een goede tekenaar. Hierna komen heel veel dieren langs. Eerst de dieren dichtbij, de huisdieren, boerderijdieren, insecten, waterdieren en zo verder tot en met de prehistorie. Soms is er een extra tip of opdracht. Elk dier kan met behulp van zes instructies getekend worden. Zoals bij de struisvogel: begin met potlood met het minirondje voor de kop, daaronder de lange nek. Voor het lijf gebruik je best een groot rondje. Teken de poten, daarna de snavel en ben je tevreden over je schets, trek dan de schets over met de fineliner. Als laatste voeg je de schaduw toe. 

Beeld voor beeld

Elke instructie is voorzien van een voorbeeld en zo wordt beeld voor beeld de struisvogel opgebouwd. Soms zijn er grappige aanvullingen, een zeeschildpad die bellen blaast, een wasbeer in een tobbe, een gewichtheffende eland of een dino op een éénwieler. Als laatste is er de instructie over het werken met promarkers. Een register op dier maakt het heel handig de voorbeelden terug te vinden. 

Tekenplezier

Dit tekenboek is ideaal voor ouders en grootouders die hun schermkijkende (klein-)kinderen wel eens iets anders voor willen schotelen. Met simpele middelen beginnen om te kijken of ze het leuk vinden en als ze wat verder gevorderd zijn de betere en duurdere materialen aanschaffen. Dit boek van Karin Luttenberg zal zeker bij die kinderen in de smaak vallen en staat garant voor heel veel tekenplezier.