‘Bakhita: van slavernij naar vrijheid’ van Veronique Olmi

‘Geluksvogeltje’ dat betekent de naam die Bakhita als zevenjarige van de slavenhandelaren krijgt. Opgegroeid in een dorp in Darfoer kreeg ze van haar ouders een andere naam. Als Bakhita samen met haar vriendinnetje iets te ver van hun dorp afdwaalt  worden ze  in 1876 door slavenhalers meegenomen.  Een barre tocht begint, door de binnenlanden van Darfoer en door de grote woestijn. Eénmaal weet ze samen met haar vriendinnetje te ontsnappen, hun vrijheid duurt niet lang. En telkens als ze andere slaafgemaakten ziet., hoopt ze dat daar haar grote zus bij is. Ook zij is door de slavenhalers weggeroofd.

Cadeau

Haar tocht langs de rijke slavenhouders eindigt in Khartoem. Daar wordt ze, als ze dertien is, vrijgekocht door de Italiaanse consul. Hij neemt haar, na lang aandringen mee, naar Italië. Ze wordt cadeau gegeven aan een bevriende familie. Bakhita weet niet beter dat ze nog steeds slaafgemaakt is. Maar in Italië kan dat niet. De wet laat geen slavernij toe. De rentmeester van het landgoed waar ze woont ontfermt zich over haar. Leert haar lezen en schrijven en vertelt haar over het christelijke geloof. 

Klooster

Gevaar dreigt als de familie waarbij ze woont haar weer mee terug neemt naar Khartoem. Ze is dodelijk bang dat ze weer aan de slavenhalers zal worden overgeleverd. Gelukkig keert het tij en reist ze nogmaals door het Suezkanaal naar Italië. Daar onttrekt ze zich aan het gezag van de familie bij wie ze woont en treedt in het klooster in. Ze is gelukkig in het klooster, haar levensverhaal wordt als een feuilleton in de kranten verteld. Bakhita wordt een beroemdheid, niet dat ze dat graag wil, maar het gebeurt vanzelf. Op 8 februari 1947 sterft Bakhita, 78 jaar oud. Haar lichaam wordt overgebracht naar een rouwkapel waar twee dagen lang rijen en rijen gelovigen afscheid van haar komen nemen.

Gruwelijkheden

Bakhita is een waar gebeurd verhaal. Véronique Olmi vertelt aan de hand van het feuilleton en andere geschriften ons het levensverhaal van Bakhita. Dat gebeurt in een wat afstandelijke en zakelijke stijl. Daardoor komen de gruwelijkheden die de slaafgemaakten moeten ondergaan zo heftig binnen dat je het boek geregeld even weg moet leggen. Het grijpt je aan en het laat je niet zomaar weer los. Al met al een waardevol boek dat inzicht geeft in het leven van Bakhita, maar je moet wel tegen een stootje kunnen als je aan deze roman begint.

Madre Gioseffa Margherita Fortunata Maria Bakhita ( 1869 - 1947)

‘Omstandigheden’ van Koos van Zomeren

“Waren wij niet ooit een normaal gezin? Waren wij niet dertig jaar lang een normaal gezin? En zou dat die avond, of was het een middag?, in één klap zijn vernietigd?” Dat is wat boekhandelaar Walraven zich afvraagt.  Ooit waren ze samen, hij en zijn vrouw Anna, zoon Leo en dochter Debbie. Walraven zelf veelal met zijn hoofd bij de winkel en de boeken. Of wandelend met zijn honden. Anna, zijn klankbord. Zoon Leo, die uitgroeit tot een begenadigd kunstenaar. En dochter Debbie met wie Walraven een speciale band heeft.  Het is voorbij, alleen Anna en hijzelf zijn nog over. 

Debbie
Al mijmerend loopt Walraven, vergezeld door Debbie, door Augsburg. Zij reist vaak met hem mee. Hij is op zoek naar de plek waar twee rivieren, de Wertach en de Lech, bij elkaar komen. Onderwijl haalt hij herinneringen op. Vooral  herinneringen aan de honden die zo’n belangrijke plaats in hun gezin innamen.  Mick, Dylan, Marley en als laatste Elmo. Herinneringen die hij met Debbie deelt.  Zoals hij zoveel met Debbie deelt.  Zijn doel is de as van Elmo uit te strooien. Als de as wegkolkt in de rivier huilt Debbie: “Ik mis jullie zo.” “Wij missen jou ook, lieverd.” 

Wond
Met Leo is het misgelopen.  Walraven kijkt met verwondering maar ook met ingehouden woede terug op wat er voorgevallen is. Leo heeft hem gekrenkt, tot in het diepst van zijn ziel. Met zijn gedrag, met zijn uitlatingen. Toch geeft Walraven het niet op, ergens blijft er een sprankje hoop. Anna is veel rigoureuzer.  Voor haar hoeft Leo zich nooit meer te laten zien. “Debbie is een litteken, of een litteken aan het worden,  Leo een wond die maar niet dicht gaat”, aldus Walraven. 

Omstandigheden
Het zijn de omstandigheden die het leven van de Walravens zo beïnvloeden. Sommige onverwachts, andere voorspelbaar.  Het zijn de herinneringen aan die omstandigheden die Walraven zijn verhaal laten vertellen. Goede en slechte. Waarbij hij zich afvraagt waarom de goede herinneringen zulke kasplantjes zijn en de slechte welig tieren als onuitroeibaar onkruid. Die herinneringen en mijmeringen maken van ‘Omstandigheden’ een schitterende roman, het is alsof je in het hoofd van Walraven kruipt en door zijn ogen naar de wereld kijkt.

‘Winterland’ van Kim Faber & Janni Pedersen

Op de Kerstmarkt in het centrum van Kopenhagen vindt een enorme explosie plaats. Een bomaanslag met vele doden en gewonden tot gevolg.  Rechercheur Signe Kristiansen bevindt zich op dat moment met man en kinderen bij de Ikea. Ze wordt gebeld en spoedt zich naar het hoofdkantoor van politie. Alle beschikbare politiemensen uit Kopenhagen en wijde omgeving worden opgetrommeld. Alle beelden van de veiligheidscamera’s worden nagelopen, er is echter geen spoor van de dader(s). Ook wordt de aanslag niet opgeëist.  Heel vreemd, terroristische organisaties zijn er meestal als de kippen bij om de verantwoordelijkheid voor zo’n actie op zich te nemen. De politie tast volkomen in het duister. 

Zijspoor
Martin Juncker was de toonaangevende onderzoeker bij de politie in Kopenhagen. Een domme affaire heeft hem echter op een zijspoor gezet, nu zit hij als hoofd in het nieuwe politiebureau van Sandsted. Samen met de jonge agente Nahiba en aspirant agent Kristoffer moet hij de misdaad in dit slaperige stadje, waar nooit iets gebeurt, bestrijden. Gelukkig heeft hij zo veel tijd om aan zijn dementerende vader, bij wie hij tijdelijk inwoont, te besteden.  

Buren
Het is echter met de rust gedaan als een oude dame meldt dat ze haar buren al een tijd niet gezien heeft. De honden van het stel blaffen zich schor van narigheid. Of Juncker een kijkje wil nemen. Samen met zijn twee assistenten gaat hij op de melding af. In het huis met de honden vinden ze een dode man, vermoord, en van zijn echtgenote is geen spoor te bekennen.  Als daarna in het asielzoekerscentrum brand wordt gesticht, krijgen Juncker en zijn twee jonge en onervaren collega’s het wel heel druk. Assistentie is er niet, alle politie-eenheden zitten in Kopenhagen. Manmoedig storten ze zich op de zaak en al snel lijkt er veel meer aan de hand dan een eenvoudige overval of brandstichting. 

Twee weken
In een tijdsbestek van twee weken volgen we Kristiansen en Juncker in hun strijd tegen terrorisme en misdaad. Beiden zijn mensen van vlees en bloed. De goede karakterbeschrijvingen, ook van de bijfiguren, en de sterke plot, maken deze thriller tot één van de beste van het afgelopen jaar. Een echte aanrader, zeker voor de lezers die van Scandinavische misdaadverhalen houden. 

‘De perfecte zus’ van Jean Kwok

Amy en Sylvie wonen in New York. Ze zijn zussen maar hebben een heel verschillende achtergrond.  Sylvie, de oudste, is nadat haar ouders als immigranten vanuit China naar de VS kwamen al snel naar haar grootmoeder in Nederland gebracht.  Ze groeit op in het gezin van Helena en Willem, verre verwanten van haar grootmoeder.  Als  Amy, die zeven jaar jonger is, een dreumes is komt Sylvie terug naar de VS. Haar Engels is beroerd, ze moet vreselijk haar best doen op school en ze moet veel, heel veel, op haar zusje passen. 

Ambitieus
Maar Sylvie is ambitieus, ze zorgt ervoor de beste van de klas te zijn, ze krijgt een beurs voor Princeton en komt daar Jim tegen. Ze trouwen, alles lijkt nu goed te gaan, ze heeft een prachtig huis, een geweldige baan, riant inkomen. Alles wat haar ouders maar kunnen wensen voor hun oudste kind.  Amy daarentegen heeft weinig ambities. Ze stottert, is een lelijk eendje ( vindt ze zelf), ze neemt alles zoals het komt en plannen voor later heeft ze al helemaal niet. Vergeleken met haar zus is ze onbetekenend iemand. 

Grootmoeder
Het is begin april als er bericht uit Nederland komt dat grootmoeder heel slecht is en binnenkort zal overlijden. Sylvie vertrekt naar Nederland om afscheid te nemen.  Ze verblijft er ruim een maand, ziet oude klasgenoten en neemt eind april het vliegtuig naar New York. Tenminste, dat veronderstelt de familie in Nederland. Maar Sylvie komt nooit aan in New York.  Amy en haar ouders zijn vreselijk bang dat er iets gebeurd is. Amy vertrekt daarom een maand na Sylvie naar Nederland. Het komt op haar schouders neer om de gangen van Sylvie na te trekken en  uit te vinden wat er met Sylvie gebeurd is. 

Cultuur
Jean Kwok heeft zelf een Chinees-Amerikaanse achtergrond. Voor de liefde kwam ze naar Nederland. Al deze culturen brengt ze samen in ‘De perfecte zus’.  Twee jonge vrouwen die zich willen onttrekken aan de traditionele Chinese leefwijze waarin eer en gezichtsverlies een grote rol spelen.  De ambitieuze Amerikaanse manier van leven en de Nederlandse modus van doe maar gewoon, het komt allemaal aan bod. Kwok schrijft in het Engels, lezers van haar boeken krijgen echt een inkijkje in de Nederlandse manier van samenleven. De hoofdlijn van deze roman is echter het spannende en zeer goed uitgewerkte verhaal van een jonge vrouw op zoek naar het lot van haar verdwenen perfecte zus.

‘De leeuwen van Sicilië, het verhaal van de beroemde familie Florio’ van Stefania Auci

Het is 1799 als er in Calabrië in de laars van Italië een aardbeving plaats vindt. Het verwoest bijna alle huizen, ook dat van de broers Paolo en Ignazio Florio. Omdat ze al handel dreven met de haven van Palermo op Sicilië besluiten ze daarnaartoe te verhuizen.  Met hun schamele bezittingen en nog zoveel mogelijk handelswaar vertrekken ze samen naar de havenstad. Paolo’s vrouw Giuseppina gaat met grote tegenzin ook mee, zij wil haar geboortegrond eigenlijk niet verlaten maar heeft niets tegen haar dominante man in te brengen.

                                    

Handel

In Palermo gaat het ze na een paar moeilijke beginjaren voor de wind. Ondernemend als ze zijn drijven de broers handel in zowat alles dat vervoerd en ingevoerd kan worden.  Van specerijen gaan ze over op vis, beginnen een bank en een verzekeringsmaatschappij en Paolo’s zoon Vincenzo stort zich in de wijn. Ondertussen spelen onderlinge ruzies, oorlogsjaren  en de stevige tegenwerking door de oorspronkelijke handelshuizen van Palermo een grote rol. Toch weten de Florio’s het hoofd hoog te houden en hun handel door hun pragmatische houding grotendeels te vrijwaren van al te grote rampen.  

Vincenzo

Als Paolo sterft neemt Ignazio de opvoeding van diens zoon Vincenzo over.  Samen met de angstige en wrokkige Giuseppina, ze kan maar niet vergeten wat haar man haar aangedaan heeft door haar tegen haar wil uit haar geboorteplaats mee te nemen, leidt Ignazio Vincenzo op tot een keiharde en niets ontziende zakenman. Met hem zal het imperium groot worden en voor niets en niemand meer buigen.

Levendig

Stefania Auci schetst in deze Italiaanse bestseller een levendig beeld van het negentiende-eeuwse Palermo. De haven, de mensen, de handel, de relaties, het huiselijke leven, de karakters, je ziet het allemaal voor je ogen gebeuren. De familie Florio heeft werkelijk bestaan en had een voor die tijd enorm zakenimperium. Het boek is geschreven als een roman maar doet de echte geschiedenis geen geweld aan. Auci heeft alleen in de persoonlijke sfeer het één en ander ingevuld. ‘De leeuwen van Sicilië’ is een heerlijk boek voor wie van geschiedenis houdt en geeft zeker een andere kijk op Sicilië en haar geschiedenis.