19 augustus 2015

‘Andries van Pallandt van Eerde: belevenissen van een 19e-eeuwse klokkenluider’ door Siem van Eeten.

Als je een misstand aan het licht wil brengen, gebruik dan niet het briefpapier van je werkgever. Zo luidt de vrije vertaling van de titel die de British Library wijdt aan een blog over het boek dat Siem van Eeten schreef over Andries van Pallandt.  Een goede raadgeving die Andries in 1802 had moeten horen, dan was het met zijn carrière niet zo vreselijk misgegaan.  In dat jaar was hij namelijk op verzoek van de VOC en de Nederlandse regering naar Zuid-Afrika gereisd om te onderzoeken hoe deze kolonie weer rendabel gemaakt kon worden.

Klokkenluider
Hij zal deel uit gaan maken van het nieuwe bestuur van de Kaapkolonie maar het wordt Andries echter al snel duidelijk dat het plan niet haalbaar is.  De werkelijkheid verhoudt zich in geen enkel opzicht met de ideeën die in Nederland over de Kaapkolonie leven.   De Afrikaanders, waar mee samengewerkt zal worden, mishandelen hun slaven op een barbaarse manier, het stuit Van Pallandt enorm tegen de borst.  Hij maakt een rapport van zijn bevindingen. Omdat hij geen middelen of kantoor heeft, laat hij het bij zijn werkgever kopiëren.  Dat kost hem de kop, moet openlijk schuld bekennen, weigert dat en vertrekt teleurgesteld naar Nederland, wordt onderweg gekaapt en belandt op Guernsey.   Einde carrière, Van Pallandt belandde in de vergetelheid. 

Dagboek
De reis naar de Kaap, zijn verblijf daar en de terugreis met de lange tussenstop op Guernsey zijn door Andries van Pallandt uitgebreid beschreven in het dagboek dat hij in die tijd bijhield. Geschiedkundige Siem van Eeten heeft het dagboek vertaald en er een zeer leesbare en zelfs zo nu en dan spannend boek van gemaakt. De uitgave bevat afbeeldingen van schilderijen, documenten en plattegronden die het verhaal ondersteunen en verduidelijken.

Blog British Library

Geen opmerkingen:

Een reactie posten