8 april 2025

‘Een onbekend kind’ van Aliëtte de Vries

April 1945 is de maand dat de dorpen en steden in Salland bevrijd worden van de Duitse bezetting en onderdrukking. Raalte vanaf  9 april, Ommen op 11 april, Heino op 12 april, Wijhe en Olst op 13 april.  Groot was de vreugde, maar soms werd die overschaduwd door laatste zwarte bladzijden. Zo werden in Heino een dag voor de bevrijding 66 mannen gegijzeld en naar Zwolle afgevoerd en was er in Wijhe op 7 mei het drama van de munitieramp. De oorlog was voorbij, het duurde echter lange tijd voordat alle feiten van de oorlog bekend waren. Zo ook het lot van ‘Unbekannte Kinder’. 

Onbekende mensen

Hetty Frankenstein wordt op 9 april 1941 in Enschede geboren. Ze is de dochter van Sal en Rozet Frankenstein. In 1942 moet de familie onderduiken, Hetty wordt aan onbekende mensen meegegeven en komt in Friesland terecht. Sal en Rozet worden opgepakt en op transport naar Westerbork gezet. In Zwolle mag de hoogzwangere Rozet terugkeren naar huis, Sal gaat na verblijf in Westerbork op transport naar Auschwitz. Rozet duikt onder en zal de oorlog overleven. 

Laatste transport

Hetty is dan al een tijd in Friesland bij de familie de Vries.  Ze is te jong om te verbergen. Het hele dorp Bozum weet ervan, niemand denkt erover om hen aan te geven. November 1943 gaat het helaas toch mis, een ander Joods stel dat bij de familie de Vries in onderduik zit, wordt verraden en ook Hetty gaat mee naar Westerbork. Omdat moeder Annie gezegd heeft dat Hetty het kind van een Duitser is, wordt er aan haar identiteit getwijfeld en blijft ze lang in het weeshuis in Kamp Westerbork. Maar op 13 september 1944 gaat ze met het laatste transport richting vernietigingskamp. 

Familie De Vries

De familie De Vries blijft met Hetty bezig. Hoe is het met haar afgelopen? Is ze er nog? En waar dan?  Aliëtte, lerares geschiedenis, zoekt het uit. Ze verdiept zich in het lot van de ‘onbekende kinderen’ en van de familie Frankenstein.  Komt bij de Joodse gemeenschap in Enschede terecht, hoort van het levensreddende werk van Dominee Overduin. Haar stijl is onopgesmukt en zakelijk. Juist daardoor maakt het boek grote indruk. De vele foto’s hebben daar een flink aandeel in, de bronnenlijst is indrukwekkend. En ja, Hetty wordt gevonden, ze heeft het allemaal overleefd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten