‘Het geheim van Belmonte’ van Antonia Riepp

De Italiaans/ Duitse Simona erft na het overlijden van haar  Italiaanse oma Franca het familiehuis in Italië. De Farinahoeve in Belmonte is nu van haar. Aanvankelijk weet ze niet zo goed wat ze er mee aan wil maar aangezien ze haar baan als tuinarchitect is kwijtgeraakt lijkt het Simona een mooie kans zowel Belmonte als haar familie beter te leren kennen. Ze laat haar verloofde achter in Kempten. Op naar het avontuur, op naar Italië. 

Kennismaking
De kennismaking met het huis is verrassend. Hoewel muf en weinig bewoond de laatste jaren ziet Simona toch allerlei voorwerpen die eerst bij haar grootmoeder in Duitsland in huis waren. Wanneer heeft haar oma die allemaal naar Belmonte gebracht? Nog raadselachtiger is de ontmoeting met een oude dame in het plaatselijke café. Zo gauw de vrouw haar ziet vertrekt ze schielijk, overstuur en boos. Simona begrijpt er niets van. 

Spoorloos
Wat is er aan de hand in het dorp? De volgende dag wordt het wat duidelijker, als de oude dame met nog drie andere vrouwen op bezoek komt, haar grootmoeder Franca is bij die familie opgegroeid. De verhalen komen los.  Over vroeger, over haar overgrootmoeder Teresa die op een dag in 1951 spoorloos verdween en waar niemand meer ooit iets van gehoord of gezien heeft.  Over de man van Teresa, over de oorlog, over ouderwetse normen en waarden die op het Italiaanse platteland golden. 

Geheimen
Maar de grootste verrassing zijn de cassettebandjes die Franca ingesproken heeft en die Simona nu anoniem worden bezorgd. Terwijl Simona het dorp steeds beter leert kennen, veel met haar pleegfamilie optrekt en de hoeve weer tot ontwikkeling brengt, krijgt ze door de cassettebandjes inzicht in het leven van haar grootmoeder. Maar het raadsel van  Teresa wordt niet opgelost.  Zal Simona ooit te weten komen wat er met haar gebeurd is? Geeft het dorp in Belmonte zijn geheimen prijs? Of moet Simona genoegen nemen met het feit dat een deel van haar geschiedenis voor altijd in het duister blijft. 

Warmbloedig
Antonia Riepp brengt in deze familiesaga op spannende wijze het verhaal van Simona en haar Italiaanse afkomst. Levendig en warmbloedig, heel prettig om te lezen maar met de nodige spanning. Thrillerschrijver Riepp heeft met deze familiesaga een mooi uitstapje gemaakt.

‘Mathilde’ van Leïla Slimani

Mathilde, geboren in de Elzas, trouwt in 1946 met de Marokkaanse Amine Belhaj. Hij is met een Marokkaanse divisie in 1940 krijgsgevangen gemaakt en naar een kamp in Beieren gebracht. Hij weet te ontsnappen en komt in 1945 in de Elzas terecht. Daar leren ze elkaar kennen. Mathilde, een kop groter dan Amine, valt als een blok voor hem.  In 1946 vertrekken ze naar Marokko, eerst wonen ze bij zijn moeder in de medina in Meknès. Hoewel Mathilde uit de toon valt en tegenwerking krijgt, is het toch een gezellige drukte waar ze snel aan went. 

Kolonisten
Marokko is dan nog een Frans protectoraat gebied.  Er zijn veel kolonisten. De boerderij, gekocht door Amines vader, die Amine en Mathilde betrekken, ligt te midden van de boerderijen van de kolonisten. Het is een bar bestaan.  De landbouwgrond moet nog ontwikkeld worden, veel inkomsten zijn er niet, de stad ligt op meer dan een uur rijden, ze worden geminacht door de kolonisten, gewantrouwd door de Marokkanen. Al snel wordt er een dochter geboren, Aïcha,  na een paar jaar gevolgd door de komst van zoon Selim.  Als Aïcha naar school kan staat Mathilde erop dat ze naar een Franse zusterschool gaat. Mathilde zelf helpt haar buren en werknemers op medisch gebied. Dankzij een bevriende dokter krijgt ze steeds meer kennis over ziekte en gezondheid. 

Twijfel
De jaren verstrijken, het huwelijk van Mathilde en Amine staat vaak onder druk. Als Mathildes vader overlijdt, gaat ze een maand terug naar de Elzas. Ze twijfelt over haar terugkeer naar Marokko maar gaat wel. Ze legt zich deels neer bij de gewoonten en zeden daar. Maar soms flakkert haar vrijgevochten geest weer op. Is ze rebels, eigenwijs. Het wordt steeds gevaarlijker voor haar en de kinderen. Er is opstand tegen de Franse overheersing, hoe kunnen ze aan de woede van de rebellen ontsnappen? Is haar huwelijk bestand tegen de krachten van buitenaf? Is er nog een toekomst voor haar in het land van de anderen? 

Krachtig
Mathilde is het eerste deel van de trilogie ‘Het land van de anderen’. Slimani bouwt met dit boek een standbeeld voor haar grootouders Mathilde en Amine. Een soms hartverscheurend boek over de hardheid van het leven maar ook over het doorzettingsvermogen van beiden om een beter leven te creëren. De roman is krachtig van taal, inlevend en beeldend. Een prachtige inkijk in een andere cultuur en tijd.

‘Mist’ van Koos Meinderts

 

Jacob Danielsen woont op Eiland. Drie uur varen uit de kust. Met alleen vissers en  schapenhouders. Er zijn dan ook maar twee feestdagen, De dag van het Schaap, en De dag van de ansjovis. En natuurlijk is er het café, want wat is een eiland zonder café? Niets. Jacobs lot is bezegeld, meisje vinden, kinderen krijgen, aan het werk en oud worden. Jacob wil het anders. Zeker nu zijn vader zo ziek is en jong zal overlijden. Hij zelf is een moetje, zo is zijn vader aan de vrouw gekomen. Na hem komen nog een broer en een zus, nu is zijn moeder zwanger van haar laatste kind. 

Maria
Maria Simons komt met maar één doel naar het eiland.  Rust vinden en vergeten. Ze neemt haar intrek bij een eilander, maakt lange wandelingen en vindt zo een bijna onbewoonbaar huis aan de kust. Eenzaam, geen ander huis of andere mensen in de buurt. Precies wat ze wil. Ze laat het huis opknappen en gaat er wonen. Van Meester Adams krijgt ze een pup, gered van slager Onderwater.  Samen met de hond trekt ze erop uit. Dag in dag uit hetzelfde. Alleen af en toe onderbroken door een bezoek van Meester Adams. 

Lucia
Jacob raakt gefascineerd door Maria. Via Meester Adams komt hij bij haar terecht. Maar ondertussen heeft hij ook een vriendin gevonden, Lucia. Lucia is gekker op Jacob dan hij op haar.  Lucia is echt van het eiland, ziet het leven eenvoudig en eendimensionaal. Jacob wil haar niet, wil haar wel. Maar diep in zijn hart wil hij alleen maar de aandacht van Maria. Krijgt hij dat voor elkaar? Blijft hij eilander? Of is het toch de wijde wereld die roept? 

Eilandgevoel
Met Jacob ( ik-vorm) en Maria ( in de derde persoon) wordt het verhaal verteld, becommentarieerd door Oom Willy, de broer van Jacobs vader. Zo zien we gebeurtenissen door verschillende ogen.  Het eilandgevoel, de benepen godvruchtige gemeenschap, de verlangens van Jacob, Meinderts weet het haarfijn te treffen.  In krachtige zinnen laat hij de hoofdpersonen tot leven komen, ze kruipen onder je huid, je zult ze niet snel vergeten.  De omslagtekening en het binnenwerk van de roman is van Annette Fienig, de partner van Koos Meinderts.

‘Dat jullie weten wat oorlog is: het dagboek van verzetsweduwe Pietertje te Rietstap’

Pietertje van der Vinne trouwt in 1938 met haar grote liefde Derk te Rietstap. Ze pionieren op een boerderij aan de Van Royenswijk tussen Bergentheim en Kloosterhaar. Pietertje was afkomstig uit Nieuwelande, Derk groeide op in Halle in de Achterhoek.  Een knappe bruidegom en een ingetogen bruid.  In 1939 is er de mobilisatie, Derk wordt opgeroepen in Amersfoort. Na de inval van de Duitsers in mei 1940 wordt hij krijgsgevangen gemaakt maar mag na een paar dagen toch naar huis. Zijn afkeer van de vijand is groot, hij zal er alles aan doen om het vrije woord te blijven verstrekken.

Verzet

Dat begint met het verspreiden van Vrij Nederland, later sluit hij zich aan bij de groep rond de illegale krant Trouw.  Ondertussen zijn er twee kinderen geboren en is Pietertje zwanger van de derde. Al vanaf het begin van de oorlog is het een komen en gaan op de boerderij aan de Van Royenswijk. Onderduikers, hongerlijders, familie, iedereen kan bij hen terecht. Derk heeft inmiddels de coördinatie van de verzetsgroep Bergentheim.  Het einde van de oorlog nadert als het noodlot toeslaat, Derk wordt januari 1945 opgepakt en naar Kamp Erika in Ommen gebracht.  Van daar vervolgens naar de gevangenis in Almelo, tot hij in maart samen met een groot aantal andere politieke gevangenen bij Varsseveld wordt gefusilleerd.

Dagboek

Vanaf het moment dat Derk opgepakt wordt houdt Pietertje een dagboek bij. Eerst om Derk alles te kunnen vertellen wat er in zijn afwezigheid is gebeurd. In maart twijfelt ze of ze door zal gaan, ze doet het toch, voor de kinderen. Zodat zij hun vader niet zullen vergeten. Ze is heel openhartig, belijdt haar geloof in God, eert haar grote liefde, maar laat vooral ook haar wanhoop zien. Ze mist Derk zo vreselijk, blijft lieve woorden aan hem wijden, ook aan haar kinderen.

Het breekt je hart, dit dagboek van Pietertje te Rietstap. Zo puur, zo echt, een waardig document om de generaties van nu te laten zien wat oorlog echt is.

Bewerking

Het dagboek is bewerkt door de oudste zoon van Pietertje. Ewout van der Horst geeft in de inleiding achtergrondinformatie over de Te Rietstaps en de tijd rond WOII. Er zijn foto’s en voetnoten, een bronvermelding maakt het boek compleet.