5 augustus 2025

‘De lange weg naar Londen’ van Marian Rijk

Charles Pahud de Mortanges (Pahud) is voor WOII een grote bekendheid in Nederland en ver daarbuiten. Hij heeft als ruiter vier keer deelgenomen aan de Olympische Spelen, heeft gouden medailles gewonnen, heeft een prachtige carrière in het leger, hij is een doorzetter en soms ook een geluksvogel. Als Nederland in 1940 capituleert, kan hij terug naar huis in Amersfoort. Hij zet een herstellingsoord voor oorlogsgewonden op, stil zitten kan hij niet, en is daar drukdoende als hij in mei 1942 een oproep krijgt zich bij de kazerne in Ede te melden. De tweeduizend gedemobiliseerde beroepsmilitairen die daar bijeenkomen voor een controle, worden met zijn allen met de trein via Neurenberg naar Oost-Polen afgevoerd. Pahud weet terug te komen in Nederland, wordt vervolgens weer op transport gezet en springt bij De Lutte uit de trein. 

Verraad

Het is dan inmiddels 1943. Via een reeks van onderduikadressen komt hij in Den Haag. Daar wordt hem door een oude bekende, die via Engeland terug in Nederland is, voorgesteld naar Engeland te vluchten en zich bij de Nederlandse Regering in ballingschap aan te sluiten. Pahud hoeft er niet lang over na te denken, hij wil graag meehelpen aan de bevrijding van Nederland. Er wordt een ontsnappingsplan gemaakt, hij zal via Denemarken en het neutrale Zweden en Schotland naar Londen gaan. Op het laatste moment kan het echter niet doorgaan, er is verraad geweest en de helpers op de route zijn opgepakt. 

Zeven maanden

Er is echter nog een mogelijkheid, via België, Frankrijk, Spanje, Portugal en Gibraltar. Een lange tocht, door vijandelijk gebied, meermaals een streng bewaakte landsgrens oversteken, en ook de demarcatielijn in Frankrijk. In oktober 1943 is het zo ver. De regering in Londen heeft zijn overkomst goedgekeurd. Het station in Eindhoven is de plek waar hij opgepikt gaat worden. Er zijn begeleiders en safe houses langs de hele route, toch loert het gevaar gesnapt te worden overal. Zeven maanden zal zijn tocht duren, zeven maanden van niet opvallen, in de omgeving opgaan, stilletjes verdergaan en toch zichzelf blijven.   

Marian Rijk weet het (vergeten) verhaal van de Olympiër Pahud op vaardige manier over het voetlicht te brengen. De tweede verhaallijn over Pahud’s zoon Buuk, een jonge twintiger, die bij een zelfde ontsnappingsroute in Toulouse wordt opgepakt en terechtgesteld, geeft het boek een extra dimensie.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten