4 augustus 2020

‘Kom Atir kom: de legendarische voetreis met een giraffe van Marseille naar Parijs in 1827’ van Agnita de Ranitz


Etienne Geoffroy Saint-Hilaire, directeur van de dierentuin in Parijs en ook nog in het bezit van een rariteitenkabinet, krijgt in 1825 een brief van koning Karel X. De koning heeft een giraffe als geschenk gekregen van de Pasja van Egypte. Het dier zal per boot in Marseille arriveren en Saint- Hilaire moet ervoor zorgen dat het dier in Parijs komt. Het kost Saint-Hilaire de nodige hoofdbrekens voor hij het besluit neemt met de giraffe naar Parijs te lopen.  Na aankomst in Marseille verblijft de giraffe , Zarafa, met haar begeleiders Hassan en Atir in de stallen van de prefect.  Pas in het voorjaar kunnen ze op pad gaan.  Saint-Hilaire is inmiddels ook gearriveerd en maakt kennis met het dier en haar begeleiders. Er moet nog een tolk mee en dan kunnen ze daadwerkelijk vertrekken.

Roem
Hun roem is ze al vooruit gesneld. Het is de eerste giraffe ooit, in Frankrijk, iedereen wil haar zien. De kranten hebben erover geschreven er zijn tekeningen gemaakt, ook van haar begeleiders. Atir vermaakt zich prima tijdens de reis, van de tolk Youssef leert hij de Franse taal en gaandeweg komt hij in gesprek met Saint-Hilaire. Hij heeft een opmerkelijke kennis van de natuur in zijn vaderland Soedan, is slim en ontwikkelt zich snel. De tocht is lang (880 km), vooral Saint-Hilaire heeft het moeilijk. Maar de giraffe en Atir hebben het naar de zin, hun humeur is niet kapot te krijgen. Na 42 dagen komen ze in triomftocht aan in Parijs, de reis is volbracht.

Voorstudie
‘Kom Atir kom’ berust op waargebeurde feiten. De Ranitz heeft veel voorstudie gedaan, ging naar Kenia om giraffen te bestuderen, raadpleegde in Frankrijk archieven, plaatselijke kranten en historische studies. Vervolgens heeft ze de reis van de giraffe zelf afgelegd, maar dan wel per auto. Ze probeerde zoveel mogelijk in dezelfde etablissementen te overnachten die Saint-Hilaire ook aandeed.  In het verhaal van de tocht laat ze zowel Saint-Hilaire als Atir aan het woord. Dat geeft, samen met de kalme verteltrant, een levendig beeld van de tocht en van Frankrijk in die tijd. ‘Kom Atir kom’ is niet een boek dat je in één ruk uit wil lezen maar waarvan het wel erg jammer is dat het uit is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten