‘Kofferverhalen’ van Adriaan van Dis , Karin Amatmoekrim en Abdelkader Benali

Het is juli, tijd van vakantie, tijd om de koffer te pakken. Om lekker uit te waaien, even bij te komen van werk en stress, de school achter je te laten. Hoe anders is het als je je koffer pakt om te gaan verhuizen, van land, van stad, van streek naar een andere, onbekende plek. Het nieuwe kunstmuseum Fenix in Rotterdam is helemaal gewijd aan migratie. Gevestigd tegenover een oud gebouw van de Holland-Amerika Lijn, de rederij die duizenden en duizenden, misschien wel miljoenen Nederlanders en andere Europeanen naar Amerika bracht. Het museum verzamelde een paar duizend koffers, koffers die het verhaal vertellen van al die reizen en al die mensen. 

Pendelen

Tien van deze verhalen zijn gebundeld in ‘Kofferverhalen’. Zoals het verhaal van Cornelis van Wees die naar Canada ging. Het land paste hem, de grootsheid, de kou. Willemien Boerrigter die in 1898 haar verloofde achterna reist naar China, De Surinaamse Esther die haar kinderen kwijtraakt aan Nederland en Curaçao. Leny en Kees die pendelen tussen Rotterdam en Maastricht, de Amerikaanse Maryann Mackay die valt voor de charmes van de Nederlandse Leo. Het jongetje Rob die ten tijde van de apartheid met zijn ouders naar Zuid-Afrika gaat en na een jaar al terugkomt. En als laatste de Oekraïense Larysa, in 2022 op de vlucht voor de Russische troepen. Hun verhalen worden door Karin Amatmoekrim en Abdelkader Benali prachtig verwoord. 

Onzichtbare bagage

De ‘hoofdbagage’ komt echter van Adriaan van Dis. Op zijn zo bekende onderhoudende toon bekijkt hij het thema koffers van alle kanten. Zijn eigen reizen, naar India, Nigeria of naar Zuid-Afrika. De koffer in de literatuur, koffers in musea. Hij bezoekt het Musée National de L’Histoire et de L’immigration in Parijs. Meer dan een kwart van de huidige Franse bevolking heeft een migratieachtergrond. Hoe zijn zij allemaal in Frankrij terecht gekomen?  “Je land verlaten zadelt je op met veel herinneringen, goede, slechte of gestolen. Het is de onzichtbare bagage die van generatie op generatie wordt doorgegeven”. 

Museum Fenix is gevestigd op Katendrecht, Paul Nijghkade 5 Rotterdam: www.fenix.nl. 

PS. Abel Sikkink uit Bert Wagendorps roman ‘Phoenix’ maakt met zijn familie de overtocht naar Amerika in 1847. Het vertrek uit Rotterdam en hun aankomst in de New York komt daarin uitgebreid aan bod. Klik hier voor de BvdW van Phoenix.