‘Een onmogelijk leven’ van Matt Haig

De gepensioneerde wiskundelerares Grace Winters zit te verpieteren in haar plattelandsbungalow. Haar man Karl is vier jaar geleden overleden, hun zoontje fietste op achtjarige leeftijd tegen een bus aan en kwam daarbij om. Grace is zich daar altijd schuldig over blijven voelen, het was haar fout dat ze niet met hem meeging naar de stad. Het leven heeft voor haar eigenlijk geen zin meer, het gaat als een nachtkaars uit. Elke dag, elke week, elke maand is hetzelfde. 

Erfgenaam

Tot op een dag een brief van een notaris op haar deurmat valt. Ze heeft een huis geërfd op Ibiza.  Eerst denkt ze dat het een oplichterstruc is, ze is al eens al haar spaargeld op die manier kwijtgeraakt. Maar de persoon van wie ze erft, heeft ze ooit gekend. Het is Christina van der Berg, die naam zegt haar niets, maar de meisjesnaam Christina Papadakis wel. Dat was een collega docent. Ze gaf muziekles, een verlegen jonge vrouw met een glamorous uitstraling. Ooit hebben ze samen kerst gevierd, Christina heeft dat onthouden en nu is Grace haar erfgenaam. Wat te doen, moet ze de erfenis aanvaarden of toch maar niet? 

Alberto

Grace neemt een kloek besluit, ze boekt een vlucht naar Ibiza, komt in het gedateerde huis van Christina en er zijn gelijk een paar dingen die opvallen. Een olijfpot met water dat lijkt te gloeien, een plant die als uitgestorven bekend staat, doet het prima in een pot bij de oprit. Er is een man, Alberto, Christina schrijft in haar instructies aan Grace dat ze contact met hem moet zoeken. Beschroomd rijdt Grace in de oude rammelbak van Christina naar de duikschool waar Alberto zou moeten zijn. Op het moment dat ze hem ziet weet ze dat hij een gevaarlijk persoon is, toch kan ze de drang om letterlijk met hem in zee te gaan, niet weerstaan. Midden in de nacht duikt de altijd zo voorzichtige Grace in de wateren rond Ibiza, een ervaring die haar leven totaal op de kop zal zetten. 

Onmogelijk

Haig laat Grace het verhaal in briefvorm, nou ja eigenlijk een e-mail, aan een jonge oud-student van haar schrijven. Zijn vraag naar aanleiding van een mentale dip inspireert haar tot het vertellen over haar bijzondere leven op Ibiza, een leven dat ze tot kort daarvoor, voor onmogelijk had gehouden.

‘Onder de mensen’ van Mathijs Deen

Als maker van Boek van de Week heb ik zo mijn voorkeuren. Eén daarvan is de schrijver Mathijs Deen. Elk boek van hem is wat mij betreft raak. Of het een Waddenthriller is of een roman als ‘Onder de mensen’’, Deen pakt mij in met zijn korte bondige taal, zijn verhaallijnen, de sfeer en bijzondere karakters.  ‘Onder de mensen’ is niet echt recent, toch wil ik er, op de valreep van dit jaar, aandacht aan besteden. 

Contactadvertentie

Jan is een stoere, stugge boer op het Groninger platteland. Zijn boerderij ligt vastgeplakt aan de zeedijk, hoog vanuit de schuur kun je de zee zien. Hij woont er alleen, zijn ouders zijn bij een auto-ongeluk in Oostenrijk om het leven gekomen. Jan wil niet langer in zijn eentje de diepvriesmaaltijden eten die zijn moeder voor haar vertrek naar Oostenrijk voor hem klaargemaakt heeft. In zijn eentje de tachtig hectare graan en bieten verbouwen en oogsten. Jan wil gezelschap, Jan wil seks en als het even kan, ook een kind. Een opvolger.  Jan onderneemt actie, het is de jaren tachtig, datingsites bestaan niet en ook ‘Boer zoekt vrouw’ moet nog uitgevonden worden. Hij zet daarom een contactadvertentie in een landelijke krant. 

Dicht bij de zee

Irene werkt op de afdeling kleine advertenties. Niet dat dit haar droombaan is. Na een documentatieopleiding heeft ze eerst een relevante baan gehad. Haar contract is echter niet verlengd, nu zit ze bij de krant. Ze ziet Jans advertentie binnenkomen en het eerste wat ze denkt is dat zij daar zou willen wonen. Aan de dijk, dicht bij de zee. Dus wat doet ze, ze schrijft als vier verschillende persoonlijkheden brieven aan Jan. Mochten er reacties van anderen binnenkomen, zal ze die zeker tegenhouden, ze is ervan overtuigd dat Jan één van de vier dames zal kiezen. 

Vastbesloten

Dat klopt en Irene reist als de standvastige en enigszins nukkige Wil met de trein naar Groningen.  Het is heel ongemakkelijk als ze samen in de restauratie zitten, Wil dringt eropaan dat Jan haar mee naar de boerderij neemt. Ze is niet benieuwd naar Jan, niet naar het huis, nee, ze wil de zee zien.  Want daar is het haar om te doen! Dat Jan iets anders zoekt, daar maalt ze niet om, Wil is vastbesloten in Groningen te blijven.

‘Voor de mooiste’ van Ted van Lieshout

Tien december is de internationale dag van ‘De Rechten van de Mens’. In 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een resolutie van deze strekking aan. Sindsdien staan we op die dag stil bij de rechten die ieder mens heeft. In sommige landen betekent dat wat meer dan in andere, in Nederland hebben we artikel 1 van de grondwet waarin die rechten zijn verankerd. 

Wandeling

Ted van Lieshout neemt ons in ‘Voor de mooiste: de geschiedenis is van ons’ mee op een wandeling door de eeuwen heen. Tijdens die wandeling stipt hij gewone mensen aan die door hun houding en acties betekenis hebben gegeven aan de strijd voor gelijkheid. In interview vorm, dat werkt echt geweldig, begint hij met de twistappel van de Griekse godin Eris. Eris is niet uitgenodigd op de bruiloft van Peleus en Thetis. Ze is woedend, gaat toch en gooit een gouden appel tussen de gasten. Op de appel staat, deze is voor de mooiste. En zo loopt die vrolijke bruiloft uit op ruzie en ongemak. Want iedereen wil de mooiste zijn. 

Gouden appel

Nu was Eris natuurlijk geen gewoon mens, maar wel een goed voorbeeld. Allereerst laat Van Lieshout ons ontdekken hoe mensen tegen elkaar uitgespeeld worden, hoe geschiedenis vervalst wordt. Hoe rechters oordelen naar de wet en de geest van de tijd. Hoe een vrouw die slachtoffer is van een man toch veroordeeld wordt omdat zij haar man benadeeld heeft. Want zij is zijn ‘bezit’. 

Vrouwenkleren

Hoe een moedige vrouw in Frankrijk de aanjager van de guillotine vermoordt, hoe Rosa Parks in de VS weigerde op te staan voor een witte man, hoe Harriet Tubman via de Ondergrondse Spooorweg uit slavernij ontsnapt en zelf daarna honderden lotgenoten wist te bevrijden. Hoe Oscar Wilde vanwege homoseksualiteit werd veroordeeld, hoe Frederick Park en Ernest Boulton moesten boeten vanwege het dragen van vrouwenkleren, hoe profvoetballer Thomas Hitzberger pas na afloop van zijn carrière bekend maakte homo te zijn. 

Kijkboek

Dit alles aan de hand van prachtige schilderijen, tekeningen, foto’s, bijna elk voorbeeld wordt door een illustratie begeleid. Het is daarom ook een prachtig kijkboek en een mooi cadeau voor iedereen vanaf 12 jaar. Het is Van Lieshouts wandeling door de geschiedenis, een prachtige tocht met ontroerende en soms heel heftige gebeurtenissen, maar vooral met moedige mensen die volgens hem niet vergeten mogen worden.

‘De Finse katoenmolen’ van Ann- Christin Antell

Jenny Malmström is na het overlijden van haar man en zoontje weer ingetrokken bij haar vader, die dominee is in een dorpje bij Turku, Finland. Het is eind negentiende eeuw, voorzieningen voor weduwen zijn er niet, sociale voorzieningen zijn er überhaupt niet. Daarom trekt Jenny zich het lot van de arbeiders zo aan. De jonge kinderen die in de katoenfabriek werken in plaats van naar school te gaan. Net als de ouders een hongerloontje verdienen, te weinig om van te leven, net te veel om van dood te gaan. Het brengt haar in aanvaring met de zoon van de Engelse fabriekseigenaar, Fredrik Barker. In zijn ogen mogen de mensen die bij hen werken in de handen knijpen dat ze werk hebben. 

Slecht nieuws

Jenny is lid van de Damesvereniging, een club van welgestelde vrouwen die inzamelingsacties houden voor het goede doel. Ze zet zich in voor een aantal gezinnen in het dorp, brengt vaak voedsel en soms ook lekkernijen. Bij alles wat ze doet loopt ze toch geregeld Fredrik Barker tegen het lijf. En hoewel ze het niet toe wil geven, heeft de man een zekere aantrekkingskracht. Mogelijk zou haar hart voor hem willen zwichten, haar hoofd vertelt haar echter dat hij slecht nieuws is. 

Pastorie

Jenny’s leven komt radicaal op de kop te staan als haar vader na een korte ziekte komt te overlijden. Ze moet de pastorie verlaten, kan een klein huis in Turku kopen, neemt Martta, één van haar protégées mee als hulp in de huishouding, krijgt een baan op een meisjesschool, raakt bevriend met de predikantsvrouw uit een naburig dorp, neemt deel aan een archeologische opgraving. Haar leven draait 180 graden, ze verandert in een zelfstandige en onafhankelijke vrouw die het leven aankan. Tot het noodlot opnieuw toeslaat en ze zelf aan de onderkant van de maatschappij dreigt te belanden.

Sociaal

De geschiedenis van de Finse katoenindustrie doet sterk denken aan de geschiedenis van Twente. Engelse fabrikanten streken er neer, bouwden fabrieken in het stoomtijdperk, hadden veel arbeiders nodig die ze onder de arme bevolking rekruteerden. Antell heeft zich goed gedocumenteerd, echt bestaande figuren komen voor in deze sociale en vriendelijk geschreven roman, waarin een vleugje romantiek niet ontbreekt. De gebeurtenissen zijn echter allemaal fictief.  Een vervolgdeel volgt ongetwijfeld, de vertaling laat echter nog even op zich wachten.

‘Koken in de verkeerde eeuw’ van Teresa Präauer

Een jonge vrouw en haar partner hebben twee andere stellen uitgenodigd te komen eten. De Zwitser komt zonder zijn vriendin, ze moet werken, het andere echtpaar is er wel. Zij hebben hun zuigeling bij de grootouders gebracht, het is de eerste keer na de geboorte dat ze uitgaan. De gastvrouw is licht gespannen. Het huis waar ze nog maar net naartoe verhuisd zijn, is nog niet op orde, overal staan ingepakte bananendozen. De keuken is okay, ze schuift de quiche in de oven en heeft de tafel al gedekt. Er wordt een fles cremant opengetrokken, er wordt getoost, er wordt geconverseerd, het Dave Brubeck Quartet speelt op de achtergrond ‘Take five’, ze schuiven aan. 

Beleefd

Maar is het wel zo gegaan? Is het echtpaar niet te laat gekomen? Zoals ze altijd doen. Opgehouden in de stad, liepen een Amerikaans stel tegen het lijf. Was te gezellig om gelijk door te gaan. Nee, nu is het de Zwitser die het eerst binnenkomt. Banjert gelijk door naar de eetkamer. De fles cremant wordt opengetrokken, de nootjes in de schaaltjes op tafel opgepeuzeld. Er is jazzmuziek op de achtergrond. Ze zijn al aardig aangeschoten als het echtpaar arriveert. Er zijn spanningen tussen het vijftal, maar zich openlijk uitspreken doen ze niet. Alles blijft bedekt met een beleefd laagje en klinkt afstandelijk. Alsof ze elkaar niet raken met hun snedige opmerkingen. 

Stillevens

Zo ziet de lezer het begin van de avond een aantal keren langskomen. Elke keer net iets anders, het lijkt een zoekplaatje: zoek de tien verschillen! Ondertussen wordt alles zeer gedetailleerd besproken, het servies, de keuken, de glazen, de muziek, het eten, de studententijd, de toestand in de wereld en vooral en heel vaak, het eten. Het lijken wel stillevens: “een flesgroene aardewerken schaal met daarin rode aalbessen en donkere druiven. Salade van watermeloen met feta en muntblaadjes. Een vijg in kwartjes met een stuk kaas in het midden’. Dat is niet zo verwonderlijk, Präauer is niet alleen schrijver maar ook beeldend kunstenaar. 

Al met al is ‘Koken in de verkeerde eeuw’ een bijzonder boek. Literair, beeldend, herhalend, kunstzinnig. Met op de laatste bladzijden nog een bijzondere twist waardoor alles mogelijk toch net anders is dan wat je aanvankelijk dacht.

‘Het restaurant van de herinneringen’ van Yuta Takahashi

Kotoko Niki is op weg naar een restaurant aan zee waar ze een herinneringsmaal* hoopt te nuttigen. Het restaurant, piepklein, alleen geopend in de vroege ochtend, ligt in het district Chiba. Verscholen achter de duinen, enkel een wit schelpenpad leidt naar de ingang. De reis van Tokio ernaartoe was al een hele onderneming, eerst met de sneltrein, daarna een wankele bus en vervolgens nog vijftien minuten lopen.  Ze heeft gereserveerd, ze komt dus niet voor niets. 

Rampdag

Haar gedachten gaan al lopend terug naar die rampdag, de dag dat haar broer Yuito verongelukt is. Samen liepen ze op een zebrapad toen een auto met hoge snelheid naderde. Haar broer had het eerst in de gaten wat er stond te gebeuren, gaf Kotoko een flinke duw, ze haalde al struikelend de overkant. Maar hijzelf werd vol geraakt. Kotoko voelt zich schuldig aan zijn dood. Eigenlijk had zij het moeten zijn waar haar ouders om rouwen. Niet de talentvolle Yuito die een prachtige toekomst voor zich had. 

Favoriete eten

Een sterke windvlaag waait haar hoed van haar hoofd. Ze rent er tevergeefs achteraan, maar ziet tot haar verrassing een jonge man opduiken die de hoed op het nippertje redt. Als hij haar de hoed overhandigt herkent ze zijn stem, hij heeft haar reservering aangenomen. Is hij de eigenaar van het restaurant? Hij is nog zo jong. Hoe zal het hem lukken haar broers favoriete eten klaar te maken? Wat staat haar te wachten als ze naar binnengaat? Durft ze nog wel? 

Kagezen

*Een herinneringsmaal, kagezen in het Japans, wordt geserveerd voor iemand die overleden of afwezig is. Het is het lievelingsmaal van die persoon en zolang de damp van de maaltijd komt, kan het zijn dat de overledene zich meldt. Dat de achterblijver een gesprek heeft met de persoon wiens maaltijd gegeten wordt. Een omstander ziet niets van het gebeuren, het is echter wel het definitieve afscheid. Of de overledene zich werkelijk laat zien of dat het alleen de herinneringen van de achterblijver zijn, wie zal het zeggen. 

Takahashi weet te overtuigen in dit troostrijke boek, legt veel uit en weet ondanks dat een spirituele sfeer op te roepen zodat je als lezer graag wil geloven dat het werkelijk zo plaats gevonden heeft.

‘De ober en de pinguïn’ van Joukje Akveld en Jan Jutte

Binnenkort staan de feestdagen weer voor de deur. Wie nog op zoek is naar een mooi cadeau voor vier- tot achtjarigen, moet zeker eens een kijkje in dit boek nemen. Zelfs een kind dat niet zo van lezen houdt, zal dit een geweldig boek vinden. 

Restaurant

De pinguïn wil wel eens eten in een echt restaurant. Hij stapt opgewekt naar binnen maar wordt straal genegeerd door de ober. Die wijst alleen naar een bordje aan de muur met daarop een konijn en een dikke rode streep erdoor. De pinguïn weet zijn verbazing niet te verbergen. Verboden voor huisdieren, zegt de ober. Omdat de pinguïn er niet uitziet als een huisdier, sterke reactie van hem, komt hij er toch in. Maar het volgende obstakel komt er al aan: er mag ook niet gerend worden. Alsof de pinguïn dat kan! 

Sardientjes

Aan tafel komt de ober ten langen leste de kaart brengen. Hij moet die oceaankip niet, veel te familiair, noemt hem vriend, op zulke gasten zit de ober niet te wachten. De bestelling wordt genoteerd, voorgerecht: sardientjes, hoofdgerecht: weer sardientjes, toetje: nog een keer sardientjes. En een glas zeewater, met een rietje, schelpjes eruit gezeefd. De ober krabt zich eens achter de oren, vooruit dan maar. 

Strand

Zo blijven de twee elkaar irriteren. Maar als een gast een pinguïn ei wil bestellen, als pinguïn zelf ober wil worden en als ober naar het strand gaat waar pinguïn woont, blijkt dat er toch iets meer is dan alleen irritatie tussen die twee. Dat ze elkaar misschien toch wel mogen, misschien zelfs vrienden kunnen worden. 

Griffel en Penseel

Het verhaal van Akveld en de illustraties van Jutte vormen een prachtig geheel. De tekeningen in zwart-wit met rood en roze als steunkleur, de geestige tekst, de grappige verhaallijn, dit boek is genieten voor groot en klein. Joukje Akveld heeft al tweemaal een Zilveren Griffel ontvangen voor haar boeken, Jan Jutte viel al driemaal de Gouden Penseel ten deel. De samenwerking tussen die twee is heel vruchtbaar, na het prentenboek van het jaar ‘Maximiliaan Modderman geeft een feestje’ doen ze met ‘De ober en de pinguïn’ zeker een gooi naar weer een grote prijs voor een kinderboek.

‘Je bent hier’ van David Nicholls

Marnie en Michael worden elk door Cleo uitgenodigd een trail te lopen in het noorden van Engeland. Cleo houdt ervan mensen bij elkaar te brengen. Marnie is haar oude studievriendin, Michael een collega op de middelbare school waar ze werkt. Ze gaat er al min of meer vanuit dat beiden zullen weigeren, maar zie daar, ze gaan op de uitnodiging in. 

Beroerd

Marnie woont in Londen. Ze werkt er als tekstklaarmaker, ze corrigeert en verfraait (soms) literaire teksten en manuscripten, kijkt ze na op inconsequenties. Ze doet dat als ZZP'er, is altijd aan het werk en heeft zo geen tijd om over haar mislukte huwelijk of vrijgezelle staat na te denken. Want ze vindt zelf dat ze er beroerd voor staat. Vriendinnen trouwen, krijgen kinderen, ze is nu achtendertig, voor haar ligt een eenzaam leven in het verschiet, denkt ze. Ze kent Cleo door en door, weet dus dat er een kandidaat lover bij de groep wandelaars zal zijn. 

Nieuwe spullen

Michael is een echte hiker. Hij is het liefst onderweg, geniet van lange wandelingen, van de natuur, van het gevecht met de elementen. Begint hij aan een wandeling, dan moet die koste wat kost afgemaakt worden, opgeven is geen optie. Cleo had voorgesteld een paar dagen te lopen, Michael heeft er gelijk een wandeling van minstens een week van gemaakt. Als de anderen stoppen, gaat hij vrolijk verder. In de trein naar het startpunt is Marnie hem al opgevallen. Echt zo’n wandelaar met allemaal nieuw spullen, het ziet er prachtig uit maar inhoudelijk stelt het niets voor, zo is zijn conclusie. 

Afvallers

Bij het startpunt blijkt dat er op voorhand al afvallers zijn, Cleo’s man blijft liever thuis, haar zoon Anthony is in zijn plaats. Tessa, een echt buitenmens, laat het ook afweten. Conrad de knappe apotheker is er wel maar na één dag vertrekt hij met een flinke kater.  De voortdurende regen jaagt ook Cleo en haar zoon weg, Marnie en Michael blijven over, tot elkaar veroordeeld. 

Grimmig

Nicholls weet met deze ingrediënten een uiterst grappig en liefdevol verhaal te vertellen waarin de hoofdpersonen echt tot leven komen. “Een troostend tegengif voor de grimmigheid van onze grimmige wereld” volgens de criticus van The Guardian. Een conclusie waarmee ik het van harte eens kan zijn.

‘Woestijnbergen’ van Lydia Millet

Gil, een New Yorkse veertiger besluit zijn leven om te gooien. Zijn vriendin heeft hem aan de kant gezet, hij is het leven in New York wel zat en wil zijn leven groener inrichten. Hij besluit daarom naar Phoenix te verhuizen. Via internet koopt hij een huis, zijn spullen laat hij achter en in plaats van te gaan vliegen gaat hij er lopend naar toe. Ruim vierduizend kilometer, vijf maanden doet hij erover. Leert Amerika op een heel andere manier kennen. 

Tom

In Phoenix woont hij strak aan een wash, een droge rivierbedding. Het woestijnklimaat is bijna niet te harden, overdag 43 graden is niks. In huis is het echter koel, een goede klimaatbeheersing doet wonderen. Het huis naast hem is bijna geheel van glas. Een soort vitrine lijkt het. De bewoners zijn er ook nog maar kort. Ted en Ardis met hun kinderen Clem en Tom. Ze nodigen hem uit en het klikt, Gil kan prima met ze overweg. Met Tom is zijn band echt bijzonder, hij begrijpt hem, helpt hem, staat altijd voor hem klaar. 

Vogelaar

Net als in New York begint hij met vrijwilligerswerk, buddy in een blijf-van-mijn-lijfhuis. Jason, net als hij buddy, is vogelaar. De vogels die Gil in de wash ziet bespreekt hij met Jason. Zijn kennis van en liefde voor de natuur en de vogels wordt steeds groter. Maar de meeste tijd brengt hij met zijn buren door. De warmte van hun gezin geeft hem een groot gevoel van veiligheid, iets dat hij in zijn leven zo vreselijk gemist heeft. 

Eenzame jeugd

Langzaam maar zeker word je als lezer steeds meer gewaar over het verleden van Gil. Zijn eenzame jeugd, zijn marine tijd, de enkele vrienden die hij heeft. Hij uit zich steeds meer, weet met woorden vervelende mensen op hun nummer te zetten, maar gaat zich nooit te buiten aan grofheden of geweld. Zelfs niet tegen die akelige buurman die het op de vogels voorzien heeft. 

Humor, liefde, filosofie, korte krachtige zinnen, geen overbodig woord,  ‘Woestijnbergen’ is een fantastisch verhaal dat beklijft en doet verlangen naar meer. Millet heeft al veel boeken op haar naam staan, naast ‘Woestijnbergen’ zijn er nog twee vertaald in het Nederlands: ‘De laatste zomer’ en ‘Zuiver’. Naast haar schrijf carrière is ze werkzaam bij het Center for Biological Diversity.

‘Familietraditie’ van Elizabeth Acevedo

Matilde (1952), Flor (1953), Pastora (1955) en Camila (1969) zijn vier zussen die op het platteland van de Dominicaanse Republiek (DR) zijn geboren. Als tiener of jongvolwassene trekken ze één voor één naar de hoofdstad Santo Domingo en vandaaruit verder naar New York. Alle vier zijn ze getrouwd, Flor, Pastora en Camila hebben elk een kind, Matilde bleef kinderloos. Ook hebben ze alle vier een gave. Als Flor droomt dat iemand doodgaat, gebeurt dat ook. Pastora kan zien of iemand de waarheid spreekt, Matilde kan grandioos dansen en Camila heeft er een neus voor het goede te doen, vooral voor zichzelf. 

Viering

Flor heeft besloten iedereen bij elkaar te roepen voor de viering van haar leven. Die boodschap brengt grote verwarring bij haar zussen, wat heeft Flor gedroomd? Haar eigen dood? Wat is dit voor nieuwigheid, de viering van je eigen leven! Pastora zou het kunnen weten, of Flor de waarheid spreekt. Maar ook zij laat niets los. Flor en Pastora zijn altijd al erg dik met elkaar geweest, als de kern van het gezin waarin ze zijn opgegroeid. Met een traditionele vader en een afstandelijke moeder die het voor elkaar kreeg elk van de dochters ergens geplaatst te krijgen. Bij een ander gezin, bij een ziekelijke oom, in het klooster. Zodat ze zowel met elkaar als zonder elkaar opgegroeid zijn. 

Tweede generatie

Maar terug naar het nu, die uitnodiging. De zussen breken zich het hoofd er over. Zo ook de tweede generatie in New York. Flors dochter Ona is doodsbenauwd dat haar moeder iets overkomt. Zelf worstelt ze met haar verlangen zwanger te worden. En dan is er Yadi, Pastora’s dochter. Zij kijkt uit naar de hereniging met haar eerste liefde, de jongen die tijdens zijn schooltijd is opgepakt en nu zijn straf uitzit. 

Kleurrijk

Door de ogen van Ona duiken we in het heden en verleden van de vier zussen, Yadi en Ona zelf. Beeldend en krachtig wordt het kleurrijke leven in de DR neergezet als contrast met het grijze NY. Zo krijg je als lezer een heel ander beeld van de vaak druk en op luide toon pratende Dominicaanse dames, die elk gesprek op een ruzie kunnen laten lijken. Voor in het boek is een stamboom opgenomen, erg handig om het overzicht op de familie te houden.

‘Het eilandhuis’ van Elena Conrad

Maike zit in een dipje in haar leven. De scheiding van haar man Florian is eindelijk definitief, haar tienerdochter Tessa besluit bij haar vader in Berlijn te gaan wonen en haar baan als office-manager bij een advocatenkantoor ervaart ze inmiddels als saai en weinig uitdagend. Bovendien kan ze de opgefokte levensstijl van vrienden niet meer uitstaan. Altijd alles groter, mooier, meer, hoe oppervlakkig kan het zijn. 

Spijt

Als er een brief van de notaris op Spiekeroog komt met het bericht dat tante Hilde, een tante van haar ex, is overleden en Maike alles van Hilde geërfd heeft, weet ze niet hoe ze er mee aan moet. Allereerst spijt het haar gruwelijk dat ze niet vaker bij haar op bezoek gegaan is. Tante Hilde was een schat, het eiland prachtig en rustgevend. Omdat ze haar handen vrij heeft nu Tessa in Berlijn is, neemt ze drie weken vakantie op om naar Spiekeroog te gaan. 

Zijn tante

Maike heeft weliswaar de brief van de notaris, het testament heeft ze nog niet in handen. Niet iedereen is even blij met haar komst op Spiekeroog, de huurster van een deel van het huis, Famke, is ronduit vijandig. Wel sluit ze al snel vriendschap met Jarik, die samen met Famke een winkel runt. Jarik blijkt een rots in de branding, waar het maar kan helpt hij haar. Ook met de speurtocht naar het testament, want waar kan dat zijn! Ze moet het vinden. Eén ding weet Maike namelijk zeker, haar ex, die advocaat is, zal het er niet bij laten zitten. Zijn dure levensstijl kost hem handen vol geld, een huis op een Waddeneiland kan heel wat opleveren. En het was zijn tante, hij had al het recht om de erfenis te krijgen, vindt hij. 

Serie

Alle personages krijgen in deze roman hun eigen stem, Maike, Florian, Jarik, Tessa, elk wordt gevolgd op het pad van hun leven. Het is hier en daar filosofisch, er is een redelijke portie romantiek, en er is vooral Spiekeroog. Het eiland is prominent aanwezig, betere reclame voor dit prachtige Waddeneiland is niet te vinden. ‘Het eilandhuis’ is de start van een serie met Spiekeroog in de hoofdrol. Het tweede deel is in Duitsland al verschenen, de vertaling zal vast niet lang op zich laten wachten.

‘Het kleine heelal’ van Annejan Mieras

We zitten midden in de Kinderboekenweek, tijd dus om aandacht te schenken aan de winnaar van de Gouden Griffel. Raaf is met haar moeder neergestreken op een aftandse camping. Daar bewonen ze de stacaravan van de Barones, één van de zorgcliënten van haar moeder. Eerst moesten ze al hun fijne huis aan de Tomatenstraat verruilen voor een appartement boven de zaak van Fred. Het huis met de grote appelboom die zoveel appels gaf dat ze elke herfst potten vol met appelmoes hadden. Dat appartement was al niet leuk, maar de stacaravan is alleen maar oudbakken lucht en vreselijk klein. 

Oponthoud

En nu is haar vader Tony ook nog weg. Hij kwam niet thuis met zijn sleepwagen, “Oponthoud” zegt haar moeder telkens als ze ernaar vraagt. Raaf weet niet wat ze ervan denken moet. Als ze dan op school een aanvaring met haar juf heeft, loopt het helemaal mis, Raaf wordt geschorst. Zit ze daar alleen in die stacaravan, haar moeder moet ’s ochtends op tijd weg, een euro is er voor Raaf om iets lekkers te kopen. 

Geit

In de campingwinkel treft ze Ni-co-laas, hij gaat ook niet naar school. Even op pauze, een plannetje van zijn vader. ’s Ochtends doet hij de winkel, de rest van de dag is hij bezig met zijn geit, met zijn hut, en al heel snel ook met Raaf. Want Raaf wordt nieuwsgierig naar wat er nog meer op de camping is. De oude vervallen huisjes aan het Kometenlaantje. Het huisje waar de geit staat. De hut waar Nicolaas sterren kijkt. De grote loods waar de Pool Janek de baas is. Het staat Nicolaas niets aan dat ze overal rondsnuffelt. 

Ongeduld

Als Raaf met haar moeders telefoon haar vriendin Miracle belt, ziet ze dat er een bericht van Fred op staat. Over een onderhoudskoffer en dat hij Tony niet laat zitten. Hoezo niet laat zitten? Wat is er gaande? Wat mag ze allemaal niet weten? Raaf bruist van ongeduld en ongeloof. 

-jaapleest.nl

“’ Het kleine heelal’ is een verbluffend goed geschreven boek waarin alles lijkt te kloppen en kleine en grote thema’s vanzelf in elkaar schuiven. En het is nog grappig en spannend ook” aldus de conclusie van Jaap Friso op zijn website -jaapleest.nl. De website voor iedereen die ook voor  ‘Lees jezelf jong’ gaat!

‘Frankie’ van Jochen Gutsch en Maxim Leo

Kater Frankie leidt een zwervend bestaan. Sinds de oude mevrouw Berkowitz door mannen in witte pakken een auto met lampen bovenop is binnengedragen en daarna niet meer terugkwam, zit er niets anders voor hem op. Hij bivakkeert meestal boven op een oude vuilnisberg. Een bad dat op de kop ligt is zijn schuilplaats. Frankie is een talenwonder. Hij kan met bijna iedereen praten, spreekt zelfs mensiaans. Dat laat hij niet merken aan de mensen, veel te bang dat ze hem…., tja wat zouden ze met hem kunnen doen? 

Touw

Bijna dagelijks loopt hij naar het bos waar Poesjnelka Snorrilenko woont. Stiekem is hij verliefd op haar.  Daarbij komt hij langs het oude stille huis waar niemand woont. Maar vandaag is er iets vreemds aan de hand. Er is een man in het huis die met een touw speelt. Een prachtig touw, zo dik als Frankie het nog nooit gezien heeft. Frankie springt op de vensterbank om het beter te kunnen zien. Daar is de man niet van gediend. Hij schreeuwt tegen Frankie, komt dreigend op hem aflopen. Frankie is gefascineerd door het touw. Hij moet blijven kijken. 

Een nieuw thuis

De man komt naar buiten rennen, woedend pakt hij iets zwaars en gooit ermee naar Frankie. Het is raak, Frankie is bewusteloos. De man neemt hem mee naar binnen en belt, terwijl Frankie bijkomt, de dierenarts.  Die komt even later aanscheuren in haar witte autootje. Frankie is ondertussen genoeg bij zijn positieven om te besluiten het huis niet meer te verlaten. Hij heeft een nieuw thuis gevonden. Hij kruipt bij de man op de bank, sneakt naar boven, eigent zich het bed toe, niemand krijgt hem hier weg! 

Mensiaans

Omdat Frankie mensiaans kan en vergeet dat hij dat eigenlijk geheim moet houden, raakt hij met de man aan de praat. Het levert briljante conversaties op, Frankie verstaat wel alles wat de man zegt, maar begrijpen is vers twee. Zo zien we de mensenwereld door de ogen van kater Frankie. Het geeft kostelijke misverstanden, geweldige spraakverwarringen en pijnlijke situaties. Bovendien heeft Frankie over alles een mening. Het levert een heerlijk boek op, je leest het in één ruk uit. 

Gutsch en Leo zijn gerenommeerde journalisten die samen al verschillende titels op hun naam hebben. Dit is het eerste boek dat in het Nederlands verschijnt.

‘Het geheime boek van Flora Lea’ van Patti Callahan Henry

Hazel Linden werkt in 1960 bij een antiquariaat maar het is haar laatste werkdag, ze gaat naar het beroemde veilinghuis Sotheby. Het is een fantastische uitdaging, al zal ze de gezelligheid van de winkel zeker gaan missen. De laatste klus in de winkel is het uitpakken van de post. Altijd weer spannend of er iets bijzonders of kostbaars bij zit. Vandaag zijn het een eerste druk, een handgeschreven brief van Hemmingway, een getekende druk van De Hobbit en een eerste druk van een geïllustreerd sprookje van de Amerikaanse auteur Peggy Andrews. 

Theems

Bij het zien van de eerste tekening begint haar hart al sneller te bonzen. Het is een rivier van sterren met twee meisjes ernaast. Als dan de titel van het boek zichtbaar wordt, is ze verbijsterd: Whisperwood and the River of Stars. Whisperwood, het geheime woud dat ze samen met haar jongere zusje Flora had bedacht. Waar ze hele verhalen mee gemaakt hadden, geheimzinnig en alleen bedoeld voor hun tweeën. Whisperwood dat met Flora in de Theems verdween, want in die rivier is ze verdronken. Nooit werd haar lichaam gevonden, hoe kan het dat er een boek over hun fantasiewereld verschenen is? Leeft Flora nog? Heet ze nu Peggy Andrews? Vragen, vragen, vragen! 

Knuffel

In 1940 verdween Flora. Zij en Hazel waren net als zoveel kinderen in Engeland aan de vooravond van WOII naar het platteland gestuurd. In Oxfordshire kwamen ze terecht bij een lieve gastvrouw met een tienerzoon, net zo oud als Hazel. Op een mooie zonnige oktoberdag gaan ze naar de rivier de Theems. En terwijl Hazel en Harry met andere dingen bezig zijn, verdwijnt Flora. Haar knuffel valt in het water, er wordt verondersteld dat Flora hetzelfde is overkomen. Het verdriet is onnoemelijk, Hazel voelt zich verschrikkelijk schuldig, ze had beter op moeten letten, dan was er niets gebeurd. En nu, twintig jaar later, staat door de vondst van het boek over Whisperwood haar hele leven op de kop! 

Patti Callahan Henry kwam in aanraking met het fenomeen Pied Piper, de regeringsoperatie waarmee in 1939 alle kinderen uit Londen naar elders werden overgebracht. “Weggestuurd vanwege de Duitse bommen, voorzien van bagagelabels om de nek en gasmaskers in de rugzak”. Met dit in gedachten begon ze deze sterke roman over liefde, trouw en familie.

‘De zomer die alles was’ van Mariska Overman

Puca heeft zomervakantie. Ze is gelukkig weg uit groep acht, ze kijkt verlangend uit naar de middelbare. Op school werd ze gepest, vanwege haar naam, vanwege nog het één en ander. Ook omdat ze dieren begraaft. In het bos dicht bij haar huis. Haar klasgenoten vonden haar raar, punt uit. Thuis is het ook niet gezellig, haar jongere broer Toff is druk en zeer aanwezig. Dat heeft wel een naam maar die is Puca vergeten. Haar moeder zorgt voor hun tweeën, haar vader is meestal aan het werk in een koud land. En als hij wel thuis is, schreeuwt hij of is niet te genieten. Nu heeft hij bericht gestuurd dat ze naar zee gaan. Puca wil niet, Toff wil niet en eigenlijk wil hun moeder ook niet. 

Klok

Op een ochtend treft ze een jongen in het bos. Hij is nieuw in de straat, ze heeft hem wel eens gezien. Ze raken aan de praat, met hem kan ze gewoon praten. Hij vindt haar antwoorden normaal, kijkt haar niet aan alsof ze een freak is. Eerst is Puca wantrouwend, Rover gedraagt zich zo anders dan haar klasgenoten. Het lijkt te klikken, nu kan ze de dagen wat sneller doorkomen. De tijd ging zo langzaam, zes weken klokkijken of het al wat opschiet, dat is niet te doen. 

Vertragen

Maar voor Rover is het juist andersom. Hij wil de tijd vertragen, zo lang mogelijk over een dag doen. Die dag een beetje leuk doorbrengen. Hij maakt er geen geheim van waarom hij dat wil. Hij gaat namelijk dood, is terminaal ziek, iedere minuut telt voor hem. Puca en Rover trekken steeds meer met elkaar op. Door Rovers houding durft Puca de wereld beter aan. Ze komt veel bij hem, ook als het steeds minder met hem gaat. Een vriendschap die kort zal zijn maar voor Puca een wereld van verschil maakt. 

Kinderwereld

Mariska Overman is docent filosofie en levensbeschouwing. Samen met haar man maakte ze een kaartspel om met kinderen over de dood te praten. ‘De zomer die alles was’ is haar vierde jeugdboek. In een korte, bondige stijl leef je met Puca en Rover mee. Het laat je kennismaken met een kinderwereld die voor ons volwassenen vaak verborgen ligt. Het motto ‘Lees jezelf jong’ is hier dus zeker van toepassing.

‘De geheimen van het Italiaanse eiland’ van Barbara Josselsohn

Mia is onderweg naar het huis van haar onlangs overleden grootmoeder Lucy. Voor het huis in de verkoop gaat wil Mia nog één nacht in het huis doorbrengen. In de trein ernaartoe overdenkt ze de afgelopen dagen. Mia’s moeder leeft niet meer, broers, zussen, ooms, tantes, ze zijn er niet. Het was altijd Lucy en Mia, Mia groeide zelfs op bij haar grootmoeder. Mogelijk is er nog familie in Italië, Lucy kwam in WOII als vluchteling naar de VS. Maar Mia weet daar niets over, Lucy was nooit scheutig met verhalen over haar jeugd. 

Trouwjurk

Na een heerlijke maaltijd met haar jeugdvriendin Erica arriveert Mia bij het huis. Het is niet alleen dat ze hier de nacht door wil brengen, ze moet ook op zoek naar iets wat haar grootmoeder voor haar achtergelaten heeft. Lucy was er altijd heel geheimzinnig over en Mia moet het zelf vinden. Na lang zoeken treft Mia een oude trouwjurk aan, eentje die haar oma niet gedragen heeft. Dat weet ze zeker. Er is een brief van de notaris over een oud kasteel in Italië en een sleutel van een opslagruimte. Nooit heeft haar grootmoeder met een woord gerept over een kasteel waar de familie belang bij had. Het raadsel rond Lucy wordt steeds groter, er zit voor Mia niets anders op dan naar Italië af te reizen! 

1943

In 1943 lijdt de Italiaanse bevolking al onder het oorlogsleed. Italië is de agressor tot in september de geallieerden het land binnen vallen en Duitsland zich tegen het land keert. Alle verhoudingen veranderen, zo ook voor de drie zussen Annalisa, Giulia en Emilia. Ze vluchten van het vasteland naar het eiland Parissi, hier hopen ze onderdak en familie te vinden. In de keuken van het kasteel daar is wel werk voor ze maar Annalisa heeft meer ambities. Ze probeert in contact te komen met de eigenaar die teruggetrokken in een deel van het grote kasteel woont.  Het lukt haar hem te spreken te krijgen en ze weet zijn vertrouwen te winnen. Maar is dat genoeg om ongeschonden de oorlog door te komen? 

Josselsohn weet de karakters in dit verhaal warmte en diepte mee te geven en dat op de lezer over te brengen. De roman is het eerste deel in een serie over de drie zussen.

‘De vergeten buurttuin’ van Sharon Gosling

Luisa MacGregor is niet gelukkig met haar baan. Ze is in dienst van een bekende tuinontwerper, na de zoveelste kleinering is ze er wel klaar mee, maar wat dan? Ze is verbaasd en verrast door een telefoontje van de peetvader van haar overleden man. Hij heeft een groot bedrijf overgenomen voor projectontwikkeling. Daar hoort een lap grond bij waar niets commercieels mee te doen valt. Daarom stelt hij Luisa voor dat zij het kan ontwikkelen als een buurttuin. Een plan dat Luisa ooit met haar Reuben had. Eigenlijk heeft ze er niet veel zin in, haar zus Joanna weet haar echter te overtuigen het wel te doen. 

Treurig dorp

En zo vertrekt Luisa, nadat ze ontslag genomen heeft, op een morgen naar Collaton. Een treurig dorpje in het arme Noordwest Engeland. Waar iedereen het liefst zou willen vertrekken. Het stuk grond is ruw en overwoekerd met braamstruiken, het is een grote woestenij. Hoe kan Luisa hier ooit iets moois van maken? Aan het plein staat één gebouw dat nog in gebruik is. Het is een sporthonk, gerund door Cas. Hij is docent en probeert de kinderen van Collaton zo van de straat te houden. Want de verleidingen van drank en drugs zijn groot in dit verarmde dorp. 

Harper

Luisa gaat aan het werk, maakt een ontwerp, begint puin te ruimen en hoopt vrijwilligers te motiveren. Dat valt niet mee, de bevolking is afwijzend, alleen de jongelui van het sporthonk helpen soms mee. Ook is er Harper, zij heeft een taakstraf en kan die in de buurttuin volbrengen. Maar ze is ook druk, heeft de zorg voor haar broertje, werkt in een garage en leert voor haar eindexamen. In de spaarzame uren die ze wel in de tuin doorbrengt begint Luisa haar te waarderen, Ze ziet dat Harper pienter is, een doorzetter, ze kan een grote toekomst voor zich hebben! 

Maatschappelijk tintje

Door de ogen van Luisa, Cas, Harper en de dorpsbewoners zien we de buurttuin langzaam groeien. Ook dat de weerstand in het dorp niet misselijk is. Hoe brengt Luisa dit project tot een goed einde? Krijgt Harper de kans om te gaan studeren? En wat is de rol van Cas in dit geheel? Gosling geeft dit verhaal een nadrukkelijk maatschappelijk tintje, dat maakt het net wat anders dan de gemiddelde feel-good roman.

Klik hier voor de luisterboekversie van dit boek. 

‘De redder’ van Mathijs Deen

In Engeland vindt een wandelaar in een grot aan de kust een stoffelijk overschot. Nou ja, wat ervan over is. Dat is niet veel, maar er is een duidelijk aanknopingspunt, de restanten zijn gehuld in een reddingsvest van een boot met de naam Pollux. Het is al snel duidelijk dat het gaat om een gezonken schip in het Waddengebied. Bij het redden van de bemanning waren zowel de reddingbrigades van Ameland als die van het Duitse eiland Norderney betrokken. Ameland bracht de meeste drenkelingen aan land, Norderney zorgde voor de kapitein en twee matrozen. Uiteindelijk werd de kapitein als vermist opgegeven. Dat alles vond zo’n twintig jaar geleden plaats. 

Rimbach

Brigadecommandant van de Marechaussee Geeske Dobbenga krijgt de zaak doorgespeeld. Ze is aan het afbouwen naar haar pensioen, dit zal haar laatste klus zijn. Aan Duitse kant wordt Liewe Cupido ingeschakeld. Maar hij is niet bij de les, zijn hoofd is bij een begrafenis op zijn geboorte-eiland Texel. Daarom wordt de jonge rechercheur Xander Rimbach opgeroepen, hij werkte al eens met Cupido aan een andere zaak, aan hem de opdracht hierin te duiken. 

Garnalen

Allereerst neemt hij contact op met de vermoedelijke dochter van de kapitein. Of zij DNA af wil staan. Dat weigert ze en ook haar moeder wil niet meewerken. Vervolgens gaat Rimbach naar Norderney om met een aantal oud-bemanningsleden van de reddingboot te praten. Veel wijzer wordt hij niet en na het eten van een broodje garnalen gaat hij onderuit en wordt per helikopter naar het ziekenhuis afgevoerd. Het schiet allemaal niet op. 

Dobbenga neemt Ameland voor haar rekening. Ook daar verschillende verhalen, ze kloppen niet met de Duitse versies van het logboek. Maar wie weet na twintig jaar nog precies hoe het allemaal gebeurd is? Nu zijn assistent uitgeschakeld is, moet Cupido zelf wel weer in touw komen. Met tegenzin gaat hij aan het werk. Hoe gaat hij dit volhouden, deze klus die hem zozeer met zijn eigen emoties confronteert? 

Waddenthriller

Mathijs Deen levert weer een puike Waddenthriller af. Hoe gecompliceerd het ook lijkt,  zeker omdat alle karakters afzonderlijk aan het woord komen. Toch is het een fascinerende verhaallijn die naar een onafwendbaar slot toewerkt. Deen kent het Waddengebied door en door, zijn liefde voor landschap en bewoners spat van elke bladzijde.

‘O Pinokkio’ van Imme Dros en Carll Cneut

In de Volkskrant van zaterdag 4 augustus hield Ionica Smeets een pleidooi om je hele leven lang jeugdboeken te blijven lezen. “Lees jezelf jong’ was het motto en ik kan het daar alleen maar hartroerend mee eens zijn. Zij spreekt over haar ervaring hoe ze als student in een bibliotheek werkte en met het opruimen van al die kinderboeken gefascineerd raakte door de grote verscheidenheid en de kwaliteit van de jeugdboeken. Zelf heb ik ook een leven lang in de bibliotheek gewerkt en net als bij haar geldt voor mij nog steeds de aantrekkingskracht van een goed kinderboek. Daarom in deze rubriek in het vervolg meer aandacht voor deze fantastische tak van de literatuur. 

Nieuwe versie

Om te beginnen is er deze week het boek ‘O Pinokkio’. Neem de grand old lady van de Nederlandse jeugdliteratuur, voeg daarbij een Vlaamse illustrator van wereldfaam, geef ze een Italiaans sprookje in handen en een nieuwe versie van Pinokkio is geboren. Allemaal kennen we Pinokkio maar hoe ging dat verhaal ook alweer precies? Na het lezen van deze Pinokkio vergeet je dat nooit meer. 

Haasje

De oude timmerman Geppetto maakt speelgoed en op een dag komt er een houten pop onder zijn handen vandaan. Al tijdens het hameren begint de pop te jammeren, als hij klaar is, is het een marionet die uit zichzelf beweegt en praat. Ondeugend is hij ook, gooit alles om en moet nog heel veel leren. Leren luisteren, wat vandaag en morgen is, dat hij naar school moet. Op weg daarnaartoe komt hij langs het marionettentheater en laat zich naar binnen lokken. Zo raakt hij zijn vrijheid kwijt, belandt in heel veel avonturen, bijt van zich af, is vaak het haasje maar komt uiteindelijk weer goed terecht. 

Griffel of penseel

De zeggingskracht van het verhaal, de rijke taal die kort en puntig is, geen woord te veel en toch beeldend, wat een heerlijk boek levert dat op. Om voor te lezen (en voorlezen mag ook nog aan een twaalfjarige, daar is niets mis mee!), om zelf te lezen vanaf een jaar of acht. De bijzondere en krachtige illustraties van Carll Cneut geven een extra dimensie aan het verhaal. Dit boek is zeker een kanshebber voor een zilveren of gouden griffel en/of penseel in 2025.