‘De Finse katoenmolen’ van Ann- Christin Antell

Jenny Malmström is na het overlijden van haar man en zoontje weer ingetrokken bij haar vader, die dominee is in een dorpje bij Turku, Finland. Het is eind negentiende eeuw, voorzieningen voor weduwen zijn er niet, sociale voorzieningen zijn er überhaupt niet. Daarom trekt Jenny zich het lot van de arbeiders zo aan. De jonge kinderen die in de katoenfabriek werken in plaats van naar school te gaan. Net als de ouders een hongerloontje verdienen, te weinig om van te leven, net te veel om van dood te gaan. Het brengt haar in aanvaring met de zoon van de Engelse fabriekseigenaar, Fredrik Barker. In zijn ogen mogen de mensen die bij hen werken in de handen knijpen dat ze werk hebben. 

Slecht nieuws

Jenny is lid van de Damesvereniging, een club van welgestelde vrouwen die inzamelingsacties houden voor het goede doel. Ze zet zich in voor een aantal gezinnen in het dorp, brengt vaak voedsel en soms ook lekkernijen. Bij alles wat ze doet loopt ze toch geregeld Fredrik Barker tegen het lijf. En hoewel ze het niet toe wil geven, heeft de man een zekere aantrekkingskracht. Mogelijk zou haar hart voor hem willen zwichten, haar hoofd vertelt haar echter dat hij slecht nieuws is. 

Pastorie

Jenny’s leven komt radicaal op de kop te staan als haar vader na een korte ziekte komt te overlijden. Ze moet de pastorie verlaten, kan een klein huis in Turku kopen, neemt Martta, één van haar protégées mee als hulp in de huishouding, krijgt een baan op een meisjesschool, raakt bevriend met de predikantsvrouw uit een naburig dorp, neemt deel aan een archeologische opgraving. Haar leven draait 180 graden, ze verandert in een zelfstandige en onafhankelijke vrouw die het leven aankan. Tot het noodlot opnieuw toeslaat en ze zelf aan de onderkant van de maatschappij dreigt te belanden.

Sociaal

De geschiedenis van de Finse katoenindustrie doet sterk denken aan de geschiedenis van Twente. Engelse fabrikanten streken er neer, bouwden fabrieken in het stoomtijdperk, hadden veel arbeiders nodig die ze onder de arme bevolking rekruteerden. Antell heeft zich goed gedocumenteerd, echt bestaande figuren komen voor in deze sociale en vriendelijk geschreven roman, waarin een vleugje romantiek niet ontbreekt. De gebeurtenissen zijn echter allemaal fictief.  Een vervolgdeel volgt ongetwijfeld, de vertaling laat echter nog even op zich wachten.