16 oktober 2018

‘Olga’ van Bernhard Schlink


Eind 19e eeuw wordt Olga in het Poolse Breslau als dochter van een Poolse moeder en Duitse vader geboren.  Het is een arm gezin, Olga wordt vaak bij de buurvrouw gebracht als haar ouders aan het werk zijn. Als ze een kleuter is overlijden haar ouders aan vlektyfus,  haar strenge Duitse grootmoeder komt haar ophalen en neemt haar mee naar haar dorp in Pommeren.  Olga vindt er geen aansluiting bij de dorpskinderen, wel raakt ze bevriend met de kinderen van het grote huis.  Vooral de jongen Herbert is een zielsverwant, beiden willen ze de grote wereld in, beiden willen ze wat van het leven maken. Herbert bereikt het door dienst te nemen, hij vertrekt al snel naar Afrika. Olga volgt na het overwinnen van veel tegenstand van haar oma en de dorpsleraar de opleiding aan de rijkskweekschool in een naburige stad.

Poste restante
Ze blijven elkaar ontmoeten, ook al is iedereen erop tegen. Herbert weigert tegen de wens van zijn ouders een rijke erfgename te trouwen, hij heeft na het lezen van de avonturen van Amundsen zijn zinnen gezet op een Noordpoolexpeditie.  In 1913 vertrekt hij, Olga belooft hem regelmatig te schrijven. Daar houdt ze zich aan, elke week gaat er een brief poste restante naar Tromsø in Noorwegen.  Maar al snel hoort ze niets meer van hem, toch blijft ze schrijven, wel meer dan dertig jaar lang.

Ferdinand
Ondertussen gaat Olga’s leven wel verder. Als dorpsonderwijzeres in het noordoosten van Duitsland raakt ze bevriend met een boerengezin. Vooral het jongste kind schenkt ze veel aandacht.  Groot is haar teleurstelling als de jongen zich in de jaren dertig tot de Nazi’s aangetrokken voelt en hun gedachtegoed omhelst.  Zelf wordt ze door ziekte doof, haar geliefde vak van onderwijzeres kan ze niet meer uitoefenen.  Als naaister gaat ze aan de slag.  Het einde van de Tweede Wereldoorlog brengt haar naar West Duitsland,  daar slijt ze haar laatste jaren en vindt bij één van haar naai-adressen in de jonge Ferdinand een luisterend oor voor al haar verhalen.

Bondig
Bernhard Schlink vertelt op meesterlijke wijze het verhaal van Olga. Bondig, in klare taal, er staat geen woord teveel en toch komt Olga helder op je netvlies te staan.  Een sterke vrouw die zich niet snel uit het veld laat staan, die het leven hartstochtelijk lief heeft en ernaar leeft.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten