30 oktober 2018

‘Elmet’ van Fiona Mozley


De vijftienjarige Daniel woont met zijn grote zus Cathy en zijn vader in een ontoegankelijk bos ergens op het platteland van Engeland. Ze proberen zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn, inkomen is er nauwelijks, wat er aan geld binnenkomt komt uit de vuistgevechten die zijn vader altijd wint. Het huis waarin ze wonen hebben ze illegaal gebouwd op grond van landeigenaar Price. Voorheen was het land eigendom van hun moeder, Price heeft het echter in handen gekregen. Daniels vader vindt dat hij toch recht heeft om op die plek een huis neer te zetten. Bovendien heeft hij een verleden met de landeigenaar, ooit deed hij klussen voor de man. Klussen die het daglicht niet konden verdragen.

Clash
De kentering komt als een gehandicapte man de hulp inroept van Daniels vader.  Door een ongeluk op het werk is de man verlamd geraakt.  Van verschillende mensen heeft hij nog geld tegoed, zo ook van een rijke boer die weigert te betalen.  Daniels vader weet hoe hij zoiets aan moet pakken, maar er gebeurt meer. Er zijn veel mensen in het dorp die uitgebuit worden door Price en de andere rijke boeren.  Dagloners die nooit genoeg betaald krijgen. Huurders die worden uitgezet na een kleine huurachterstand.  De verdrukten beginnen zich te verenigen, zeer tegen de zin van Price en consorten. Een clash kan niet uitblijven.

Observator
Daniel en Cathy  reageren heel verschillend op de dingen die gebeuren. Cathy, net zo fel als haar vader, is onverzettelijk en onbuigzaam. Daniel daarentegen is meer een observator. Hij geniet van de lessen die hij elke dag volgt bij Vivien, een vriendin van zijn vader.  Hij houdt van literatuur, de schoonheid van  de natuur,  de wisseling van de seizoenen.  Door zijn ogen zien we de gebeurtenissen in een steeds rapper tempo naar een onontkoombare afloop gaan. 

Grimmig
‘Elmet’, debuutroman van Fiona Mozley en in 2017 op de shortlist voor de Man Booker Prize geplaatst,  neemt je mee naar een wetteloze omgeving, waar Daniel, Cathy en de vader op zichzelf aangewezen zijn, waar geld en macht altijd hun gelijk willen halen en een persoonlijke vete uiteindelijk fataal wordt.  Prachtig geschreven, in het begin lieflijk wordt de taal naar het einde toe steeds grimmiger.  Een echte aanrader.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten