14 oktober 2025

‘Geluk in oorlogstijd’ van Trea ten Kate

Van een vriendin kreeg ik een tip: ‘lees dit boekje eens, een heel ander aspect van de oorlogstijd’. Heel benieuwd ben ik eraan begonnen en het klopt:  een thema dat niet elke dag langskomt. Bovendien speelt het in de regio, in Nieuwleusen om precies te zijn. En ook nog waargebeurd. Het begint met de familie Van Duren, die een boerderijtje in het buitengebied bestiert. Ze kunnen er niet van leven, de kinderen moeten al jong mee helpen om de monden te vullen. 

Wrokkig

Het is 1932 als Berend van Duren de lagere school verlaat om bij een boer aan het werk te gaan. Hij heeft het daar niet slecht maar het verschil met zijn thuissituatie is schrijnend. Waar bij de boer aan tafel heerlijk vers brood met roomboter gegeten wordt, is er thuis nauwelijks genoeg voor iedereen. Het maakt hem wrokkig. Hij had graag naar de Mulo in Zwolle gewild, hij kan goed leren, de bovenmeester had graag gezien dat hij verder zou gaan. 

Tanja

Hij is en blijft een buitenbeentje. Ook in de eerste oorlogsjaren.  Herfst 1939 is hij opgeroepen in de mobilisatie, als jonge soldaat ziet hij het bombardement van Rotterdam met eigen ogen.  Toch besluit hij twee jaar later zich aan te melden voor werk in Duitsland. Zie je wel, denken de dorpelingen, hij deugt niet. Helemaal als hij in 1945 met een Russische vrouw terugkomt. Weten zij veel wat hem allemaal is overkomen. Hoe hij zijn geliefde Tanja heeft leren kennen. Dat zij als Ostarbeiterin uit Sebastopol naar Duitsland is versleept, daar is vernederd en verguisd.  

Gelukszoekers

Berend heeft in 1980 zelf zijn wederwaardigheden opgeschreven. Na zijn dood in 2004 is Trea ten Kate, de kleindochter van zijn zus, met het verhaal aan de slag gegaan. Ze las zich in, haalde de historische feiten boven water in archieven en bibliotheken in Nederland en Duitsland. Ze volgt zowel het pad van Berend als dat van Tanja. De geuren en kleuren vulde ze zelf in om dit verhaal over ‘eenzaamheid, onrecht, uitsluiting en onbegrip’ te publiceren. Haar conclusie uit Berends verhaal is: “Oordeel niet te snel, leer de ander kennen, luister naar diens verhaal en je ontdekt dat je meer met elkaar gemeen hebt dan je eerst dacht. Uiteindelijk zijn we allemaal gelukszoekers”.

Het boek is ook als luisterboek te leen bij de Online Bibliotheek

Geen opmerkingen:

Een reactie posten