27 november 2018

‘Alles begint met Anna’ van Annemari Coetser


“Van wie moet je leren om lief te hebben als je geen ouders hebt?”. Dat is de vraag die Faan zijn jeugdvriendin Poppie Nienaber stelt. Poppie weet het  niet, ze is wees. Als jong meisje is ze met haar grote zus en broers bij het weeshuis afgezet. Haar grote zus Sussie Anna is gek met haar, haar broers elk op een onbeholpen wijze ook.  Nu ze bijna volwassen is en met haar zus in een pension in Bethlehem, Oranje Vrijstaat woont, een leuke baan heeft en ook een goede vriend, denkt ze steeds meer na over haar jeugdjaren. Ze weet zeker dat Sussie Anna iets voor haar verborgen houdt. Een geheim dat met hun afkomst te maken heeft. Maar ze kan er niet de vinger op leggen. Ze heeft als jongste van de vijf sowieso weinig herinneringen aan haar ouders.  Ze luistert naar de verhalen die haar verteld worden, dat daar eigenaardige tegenstrijdigheden in zitten is haar nooit echt opgevallen.  Dat verandert als haar nieuwe vriend Hein, hij werkt bij de overheid, wel de tegenstrijdigheden ziet. Hij neust in de papieren die rond de dood van haar ouders zijn opgemaakt  en komt met schokkende bijzonderheden.

Anna
Anna, Poppies moeder is in 1873 geboren. Als jonge moeder maakt ze de Boeroorlog mee, de strijd tussen de Afrikaanders en de Engelsen in Zuid Afrika. De Engelsen passen de tactiek van de verschroeide aarde toe, Anna en haar kind worden net als andere families geïnterneerd in concentratiekampen, haar man komt om het leven. Als ze na deze gruwelijke tijd weer bij haar schoonfamilie intrekt komt ze Poppies vader tegen. Samen trekken ze verder om een nieuw bestaan op te bouwen maar de harde realiteit van het pioniersbestaan haalt hen al snel in.  Anna komt er weer alleen voor te staan, dat is meer dan ze aankan.

Drie oorlogen
Het verhaal van Anna en Poppie is tevens het verhaal van Zuid Afrika. De Boeroorlog en twee wereldoorlogen, de harde tegenstelling tussen de Afrikaanders en de Britten, het politieke geflirt van de Afrikaanders met Nazi Duitsland zijn belangrijke elementen in deze historische roman. Maar de rode draad is het verhaal van Poppie, haar vreugde en verdriet, haar angsten, haar ontwikkeling, haar liefde voor haar broers en zus, haar verliefdheden en haar vriendschappen.  Net zo boeiend is de verhaallijn rond haar moeder Anna.  Een doorzetter die de moed niet snel opgeeft, totdat de grond onder haar voeten weggeslagen wordt en ze alles los moet laten.  Coetser geeft met haar ietwat onderkoelde stijl een waar eerbetoon aan haar voorouders.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten