‘Knieval’ van Henk Spaan

Notities bij het opkrabbelen, zo omschrijft Spaan zijn boek, en dat is letterlijk wat hij heeft gedaan na een lelijke val in zijn huis in Frankrijk. Hij klapte van een lullig klein trappetje af, twee treetjes tussen de woonkamer en de keuken. Meer was het niet, maar wel genoeg om de kniebanden en pezen van beide knieën af te scheuren. Hulpeloos en reddeloos ligt hij op de grond, kan niet in de benen komen, het enige dat erop zit is 112 te bellen. Het is bijna middernacht en in het weekend, de ambulance brengt hem naar het ziekenhuis in Tulle, er worden foto’s gemaakt, er is niets gebroken. Met wat morfine moet hij maar wat proberen te slapen. Zijn vrouw Harriët mag vanwege COVID niet bij hem zijn, angstig rijdt ze in een dichte mist naar huis. 

Gênant

Pas maandag begint het circus. Allereerst de Europeesche Verzekering die is ingelicht. Ontelbaar vele vragen hebben ze, maar goed, het meeste wordt vergoed. De orthopeed komt langs, de knieën zijn inmiddels opgezwollen tot dikke meloenen, Er moet geopereerd worden, twee chirurgen die elk een knie voor hun rekening nemen. Voor zijn hygiëne is hij helemaal overgeleverd aan het verplegend personeel. Plassen en poepen kan hij niet zonder hulp. Het voelt akelig en gênant, om voor elk wissewasje helpende handen in te moeten roepen. 

Stevig doorpakken

Na een tijd in het ziekenhuis gaat Spaan naar huis. Een ziekenhuisbed is geregeld, Harriët heeft de apotheek leeggekocht en een hele stoet hulpverleners komt langs. Thuiszorg, fysiotherapie, er wordt hard gewerkt. Vooral de fysiotherapie kost veel energie, is pijnlijk, er wordt geregeld gevloekt en gescholden. Maar het moet, wil Spaan nog ooit zijn knieën weer willen kunnen buigen (en kunnen lopen en autorijden), dan moet er stevig doorgepakt worden. 

Speels

Ondertussen blijft Spaan gewoon zijn stukjes voor de krant schrijven en maakt hij aantekeningen bij het genezingsproces. Door zijn ogen zien we hoe Harriët als mantelzorger bijna onderuitgaat, leren we de buren kennen, kijken met verbazing naar de schoonmaakster, kortom Spaan deelt het hele proces met ons.  Het is genieten van zijn speelse en soms sarcastische stijl, hij spaart zijn hulpverleners niet, maar kijkt ook kritisch naar zichzelf. Voor wie zelf revalideert of mantelzorger is, zijn deze notities zeker een aanrader.