‘De rozentuin’ van Corina Bomann

Alexa en haar moeder Cornelia kunnen niet met elkaar opschieten. Eigenlijk is het nog veel erger, Cornelia is koud en kil in haar benadering van haar dochter. Sinds haar vader, waar ze een goede band mee had, is overleden ziet Alexa haar moeder dan ook nauwelijks. Cornelia runt haar boekwinkel in Hamburg, Alexa heeft een evenementenbureau voor auteurs in Berlijn.  Als Cornelia een hersenbloeding krijgt en comateus in het ziekenhuis ligt, is Alexa degene die wordt opgetrommeld. Omdat haar moeder wilsonbekwaam is moet Alexa zelfs naar een notaris om vast te leggen dat zij de nodige medische beslissingen voor haar moeder mag nemen. Dat zet Alexa aan het denken, hoe goed kent ze haar moeder? Hoe is Cornelia zo koud en berekenend geworden?  Hoe heeft het haar eigen leven beïnvloed?

Natuurramp

Ondertussen moet Alexa heel wat ballen in de lucht houden,  haar eigen bedrijf, de boekwinkel, de zorg voor haar moeder. En dan meldt zich ook nog een beroemde Amerikaanse auteur, Richard Henderson. Hij is op een lezingentour in Duitsland, zijn eerste boek ‘The flood’ is gebaseerd op de grote overstroming die in 1962 in Hamburg heeft plaatsgevonden. Hij was op dat moment als student in Hamburg, de natuurramp heeft grote indruk op hem gemaakt. Langzaam wordt het Alexa duidelijk dat haar moeder en Richard elkaar gekend moeten hebben,  maar hoe, wat en wanneer, ze komt er niet uit. Tot ze een kistje met brieven van haar moeder vindt. Eindelijk vallen de puzzelstukjes op hun plek en leert Alexa haar moeder pas echt kennen.

Dramatiek

Een romantisch boek gebaseerd op historische feiten, zo kan ‘De rozentuin’ het best omschreven worden.  Met als tweede verhaallijn de moeder-dochterrelatie tussen Cornelia en Alexa. Spannend is het ook,  veel van de beweegredenen van de moeder blijven aanvankelijk in het duister. Hoe kan iemand zo radicaal veranderen? Daar moet wel een dramatische gebeurtenis aan ten grondslag liggen! De zoektocht van Alexa daarnaar is de dramatiek van dit zeer lezenswaardige boek.

‘Eiland in de wolken’ van Tamara McKinley

Tasmanië 1905. Christy zit met haar kinderen en kleinkinderen rond tafel. Haar man is net overleden, de kinderen die verspreid over Australië wonen zijn sinds lage tijd weer eens allemaal tegelijk bij haar. Christy haalt eens diep adem en meldt de kinderen dat ze nog één keer terug wil naar haar geboorte-eiland Skye bij Schotland. Als jong meisje heeft ze haar geboortegrond ongewild moeten verlaten. Het leven was haar aanvankelijk niet gunstig gezind maar nu heeft ze grote bezittingen en kan zich deze reis permitteren. Ze is vastbesloten, ze is altijd heel zelfstandig geweest, dit moet gaan lukken. Haar oudste dochter Anne ziet het echter helemaal niet zitten. Annes dochter Kathryn daarentegen wel, zij werpt zich op als chaperonne. Anne ziet zich gedwongen ook mee te gaan, met grote tegenzin scheept ze zich met haar moeder en dochter in.

Skye

Aangekomen op Skye ziet Christy haar jeugd weer scherp voor zich. De armoede, de ruige natuur, het standsverschil, alles komt terug.  Langzaam komen de verhalen boven en begint ze Anne en Kathryn erover te vertellen. Bij haar kleindochter vindt ze veel begrip, de bemoeizuchtige en hardvochtige Anne daarentegen oordeelt alleen maar negatief. Ze kleineert haar moeder, schetst tegenover derden een beeld van een oude hulpbehoevende vrouw.  Hoe heeft de goede verstandhouding die er eens tussen hen was zo schipbreuk kunnen lijden. Al verhalend komt er veel naar boven maar de donkerste geheimen kan Christy nog niet prijs geven. Een aangespannen rechtszaak in Australië dwingt haar echter schoon schip te maken en met steun van haar kinderen het verleden een plek te geven.

Levensecht

Zowel Skye als Australië spelen een prominente rol in deze romantische historische roman. Het harde leven midden en eind negentiende eeuw, het pioniersbestaan, de goudkoorts, onverwachte vriendschappen en ondernemingszin bepalen het leven van de jonge Christy. Tamara McKinley weet deze verschillende verhaallijnen prachtig te combineren,  in het tempo van deze lang vervlogen tijd komen de hoofdpersonen levensecht tot hun recht.  

‘Klokkendans’ van Anne Tyler

Willa Drake is een volgzame vrouw. Altijd al geweest. Als kind opgroeiend in een gezin met een temperamentvolle moeder, een uiterst flegmatieke vader en een onzichtbaar zusje is zij degene die de figuurlijke klappen opvangt. Ze past zich aan. Als er al beslissende momenten waren gingen ze bijna onhoorbaar voorbij.  Toen ze elf was verdween haar moeder.  Niet voor lang en het is eerder gebeurd. Maar deze keer zal Willa nooit vergeten.  Op haar achttiende leert ze tijdens haar opleiding Derek kennen.  Over haar oren verliefd besluit ze met hem verder te gaan, ze laat haar studie vallen en volgt hem naar Californië. Zo wordt haar leven door anderen uitgestippeld. Een ander beslist en Willa doet datgene waarvan ze denkt dat van haar verwacht wordt.

Schietincident

Inmiddels is het 2017 als Willa gebeld wordt door een vrouw die haar vertelt dat haar ex-schoondochter het slachtoffer is geworden van een schietincident en haar hulp nodig heeft.  Hals over kop vertrekt Willa samen met haar tweede echtgenoot Peter naar Baltimore.  Schoondochter Denise is nog in het ziekenhuis, haar negenjarige dochter Cheryl is alleen thuis. Weliswaar omringd door meelevende buren, maar toch, Willa’s hulp is zeer gewenst.  Echtgenoot Peter dringt al snel aan op terugkeer naar hun comfortabele leven in Arizona, Willa verzint steeds meer smoesjes en uitvluchten om niet mee te gaan. Het bevalt haar in de achterstandswijk in Baltimore. De omgang met de excentrieke buren, de aanhankelijkheid van Cheryl, Willa heeft het eigenlijk heel erg naar de zin, zij wil blijven.

Juweeltjes

Anne Tyler is zeker één van mijn favoriete schrijvers. Haar karakters, hun ontwikkeling, niets is voorspelbaar en toch achteraf zo logisch. Niets menselijks is ze vreemd, wonderlijke types, toch ga je van ze houden.  Haar stijl, opmerkzaam en gedetailleerd, toch blijft er ook genoeg te raden.  ‘Klokkendans’ is een heerlijk boek dat je in één keer uit wil lezen, wegleggen is geen optie. Anne Tyler [1941] heeft tal van boeken op haar naam, won grote literaire prijzen en de verfilming van haar roman ‘Dinner At The Homesick Restaurant’ is legendarisch.

‘Wie is de vijand’ van Sophie Molema

Met de bevrijding in 1945 was de oorlog voor een grote groep mensen nog lang niet voorbij.  In Nederland wonende burgers met de Duitse nationaliteit werden op grote schaal opgepakt en geïnterneerd.  Het enige criterium hierbij was hun Duitse paspoort. Naar verzachtende of bijzondere omstandigheden werd niet gekeken. Hulp aan de ondergrondse, desertie uit het Duitse leger,  een voorbeeldige staat van dienst gedurende de oorlogsjaren, niets hielp om aan dit lot te ontkomen.  De Nederlandse overheid deed er alles aan om de Duitsers en hun vaak half Nederlandse gezinnen uit de samenleving te laten verdwijnen. Bezittingen en goederen werden geconfisqueerd,  berooid werden de gezinnen na maanden of jaren  uitgezet naar Duitsland ofwel alsnog toegelaten in Nederland. Allemaal heel begrijpelijk na vijf jaar onderdrukking, maar voor de kinderen in deze omstandigheden een hard gelag. 

Ontvijanding

Sophie Molema sprak met kinderen en kleinkinderen uit deze gezinnen over de ‘Operatie Black Tulip’.  Hoe vernederend de aanhoudingen waren en hoe angstig de tijd die daaraan vooraf ging, soms werden mensen pas twee jaar na de beëindiging van de oorlog opgepakt.  Hoe bar de omstandigheden in de uitzetkampen zoals Mariënbosch bij Nijmegen.  Het was de bedoeling dat de uit te zetten personen er kort verbleven. Maar in de delen van Duitsland die onder Brits mandaat stonden konden ze niet terecht.  Degenen die toch in Nederland bleven moesten ontvijanding aanvragen.  Als dat toegestaan werd kon de Nederlandse nationaliteit aangevraagd worden en teruggave van in beslag genomen goederen.  Dan nog was de oorlog niet achter de rug, de kinderen en kleinkinderen moesten nog jarenlang horen dat ze moffenkinderen waren, acceptatie door de Nederlanders was ver weg.

Gedocumenteerd

Het boek is bijzonder goed gedocumenteerd, het overheidsbeleid komt aan bod en  ook de situatie van de Duitsers in de Overzeese Gebiedsdelen wordt doorgelicht. Maar het zijn vooral de persoonlijke verhalen die indruk maken. De vierjarige Ger Adeler die wel in Duitsland terecht komt, de vijfjarige Katharina die haar stoeltje overal mee naar toe sleept, tiener Marga die het er in Mariënbosch  het beste van maakt. Door deze aanpak laat Molema vooral de menselijke kant van deze zwarte periode zien. 

‘Alles begint met Anna’ van Annemari Coetser

“Van wie moet je leren om lief te hebben als je geen ouders hebt?”. Dat is de vraag die Faan zijn jeugdvriendin Poppie Nienaber stelt. Poppie weet het  niet, ze is wees. Als jong meisje is ze met haar grote zus en broers bij het weeshuis afgezet. Haar grote zus Sussie Anna is gek met haar, haar broers elk op een onbeholpen wijze ook.  Nu ze bijna volwassen is en met haar zus in een pension in Bethlehem, Oranje Vrijstaat woont, een leuke baan heeft en ook een goede vriend, denkt ze steeds meer na over haar jeugdjaren. Ze weet zeker dat Sussie Anna iets voor haar verborgen houdt. Een geheim dat met hun afkomst te maken heeft. Maar ze kan er niet de vinger op leggen. Ze heeft als jongste van de vijf sowieso weinig herinneringen aan haar ouders.  Ze luistert naar de verhalen die haar verteld worden, dat daar eigenaardige tegenstrijdigheden in zitten is haar nooit echt opgevallen.  Dat verandert als haar nieuwe vriend Hein, hij werkt bij de overheid, wel de tegenstrijdigheden ziet. Hij neust in de papieren die rond de dood van haar ouders zijn opgemaakt  en komt met schokkende bijzonderheden.

Anna

Anna, Poppies moeder is in 1873 geboren. Als jonge moeder maakt ze de Boeroorlog mee, de strijd tussen de Afrikaanders en de Engelsen in Zuid Afrika. De Engelsen passen de tactiek van de verschroeide aarde toe, Anna en haar kind worden net als andere families geïnterneerd in concentratiekampen, haar man komt om het leven. Als ze na deze gruwelijke tijd weer bij haar schoonfamilie intrekt komt ze Poppies vader tegen. Samen trekken ze verder om een nieuw bestaan op te bouwen maar de harde realiteit van het pioniersbestaan haalt hen al snel in.  Anna komt er weer alleen voor te staan, dat is meer dan ze aankan.

Drie oorlogen

Het verhaal van Anna en Poppie is tevens het verhaal van Zuid Afrika. De Boeroorlog en twee wereldoorlogen, de harde tegenstelling tussen de Afrikaanders en de Britten, het politieke geflirt van de Afrikaanders met Nazi Duitsland zijn belangrijke elementen in deze historische roman. Maar de rode draad is het verhaal van Poppie, haar vreugde en verdriet, haar angsten, haar ontwikkeling, haar liefde voor haar broers en zus, haar verliefdheden en haar vriendschappen.  Net zo boeiend is de verhaallijn rond haar moeder Anna.  Een doorzetter die de moed niet snel opgeeft, totdat de grond onder haar voeten weggeslagen wordt en ze alles los moet laten.  Coetser geeft met haar ietwat onderkoelde stijl een waar eerbetoon aan haar voorouders.

‘72 must have tips handlettering doe je zo! hoe? zoo : alles wat je moet weten’ van Karin Luttenberg

Handlettering blijft mateloos populair.  Overal duiken handgeletterde teksten op. In het straatbeeld, op stoepborden bijvoorbeeld,  menukaarten,  uithangborden in winkels, je ontkomt er niet meer aan. Bovendien zullen veel agenda’s van schoolkinderen gevuld zijn met handlettering.  Wie ooit gedacht heeft dat de computer het met de hand schrijven helemaal zou verdringen heeft het mis gehad. Het gaat net als met de lift, toen die uitgevonden was dacht men dat de trap wel snel zou verdwijnen. Maar niet elke uitvinding vervangt het oude, soms is het alleen maar een uitbreiding van de mogelijkheden.  Zo ook handlettering.  Veel handboeken zijn er verschenen,  ook van de hand van Karin Luttenberg. Maar toch krijgt ze, ook tijdens haar workshops,  nog steeds vragen naar extra tips. 

72 tips

Die vragen heeft ze op een rijtje gezet en dat levert dit boek met de 72 tips op.  De eerste tip is meteen de belangrijkste: oefenen, oefenen, oefenen.  Oefenen is misschien niet zo leuk, maar zonder oefening geen mooie resultaten.  Verder is het belangrijk goed materiaal te gebruiken. Het hoeft niet superduur maar moet  wel geschikt zijn. Werken met kaders, hoe trek je een lijn uit de losse pols,  werken met schaduwen, interlinie, centreren,  het wordt allemaal aangestipt. Tips voor geoefenden, tips voor beginners, iedereen kan er van profiteren.

Oefenboek voor jongeren

Naast de uitgave met de 72 tips is er nu ook een oefenboek voor jongeren:  ‘Handlettering voor jou’.  Een bijzonder kleurig geheel met vet gave voorbeelden voor kinderen vanaf een jaar of tien. Het boek is voor beginners, materialen en basistechnieken worden op een speelse manier besproken. Dat gaat ongetwijfeld heel veel mooie agenda’s, schriften en andere producten opleveren. 

De Hammer graficus en illustratrice Karin Luttenberg heeft beide boeken helemaal met de hand getekend, tekst en illustraties. Een hels karwei, zoals ze zelf zegt.  Maar voor iemand die verslaafd is aan handlettering ook een geweldige uitdaging. De boeken zijn binnenkort te leen in de bibliotheek maar zijn natuurlijk ook heel geschikt als cadeautje voor de feestdagen.  Elke creatieveling, jong of oud,  zal blij zijn zo’n prachtig en inspirerend boek te krijgen.

Voor meer informatie over Karin Lutten berg en handlettering kun je terecht op 

https://www.paperfuelstore.nl/

‘Het verhaal van Alice Hart’ van Holly Ringland

Alice Hart komt als negenjarige bij haar grootmoeder June in huis. Een fatale brand in haar ouderlijke huis en de daaraan voorafgaande periode van manipulatie en geweld hebben van Alice een angstig kind gemaakt.  June heeft een grote kwekerij in de binnenlanden van Australië. Het zijn inheemse bloemen die er gekweekt worden, bloemen die een eigen betekenis hebben en zo een taal spreken waar woorden tekort schieten.  De kwekerij is een verzamelplaats voor gekwetste vrouwen, zij werken mee in het bedrijf, ieder heeft haar eigen droevige verhaal.  Samen werken en wonen versterkt hun onderlinge band, Alice past er met haar verdrietige achtergrond wonderwel tussen. 

Natuurpark

Als Alice uitgroeit tot een aantrekkelijke tiener komt de liefde op haar pad.  Alice wordt verliefd, June ziet dat met lede ogen aan, zij voelt dat ze haar kleindochter weer kwijt zal raken en neemt een rigoureuze maatregel.  Alice heeft eerst niets door maar als ze achter de waarheid komt volgt er een enorme aanvaring met haar grootmoeder. Gekrenkt tot op het bot en vervuld van haat om wat  haar grootmoeder haar heeft aangedaan, trekt Alice verder het binnenland in. In een schitterend woestijnnatuurpark in westelijk Australië wordt ze parkwachter.  Warme vriendschappen met collega’s en een nieuwe liefde lijken rust te brengen. Maar het verleden laat zich niet uitwissen, Alice zal haar verdriet en pijn onder ogen moeten zien om de draad weer op te kunnen pakken en zichzelf terug te vinden.

Bloemen

Bloemen, natuur en de verschillende landschappen van Australië spelen een prominente rol in deze bijzonder lezenswaardige debuutroman. De bloemen zijn voor Alice alles, haar redding, haar troost. Ze verzamelt de bloemen, droogt ze, maakt tekeningen. Elk hoofdstuk begint dan ook met de tekening van een bloem, de Latijnse naam, de betekenis en een korte beschrijving. Ze vormen samen met de warme en loyale vriendschappen die Alice ondervindt de rode draad in een zoektocht naar nieuw levensgeluk.

Klik hier voor meer informatie over de locaties in het boek. 

Korte tip: 'De andere kant van het succes: voetbaltragiek in de Lage Landen' van Yoeri van den Busken

Van profvoetballers wordt vaak gedacht dat ze een glamoureus leven leiden, voorspoed en geld lijken oneindig. Maar niet iedereen treft dat geluk. Recent het tragische geval van Nouri, maar daarvoor waren er andere spelers die het zwaar te verduren kregen. Tonny van Leeuwen, Nico Rijnders en David di Tomasso overlijden jong. Alleen Sigi Lens overleeft de ramp met het SLM vliegtuig in Suriname. Jan Jongbloed, Alfred Schreuder en Michel Boerebach verliezen een kind. Marcel Peeper en Niels Kokmeijer raken door een grove overtreding van de tegenstander  zodanig geblesseerd dat ze nooit meer als prof kunnen voetballen. Inlevend en zonder enige sensatie vertelt Yoeri van der Busken over deze voetballers en de mensen in hun omgeving. Een eerbetoon aan allen die na de ingrijpende gebeurtenissen in hun leven hebben ervaren dat er meer dan voetbal is.

‘De kluizenaar’ van Jørn Lier Horst

Een dode man wordt aangetroffen in zijn eigen huis. Al maandenlang geleden overleden, doodsoorzaak onduidelijk. Voor de televisie zat hij, in de gids de programma’s aangekruist die hij wilde gaan kijken. William Wisting, inspecteur van politie in Noorwegen,  wordt op de zaak gezet. De man, Viggo Hansen,  woonde notabene bij hem in de straat. Tot zijn schande moet hij bekennen dat hij hem niet gemist heeft.  Een dag later wordt een tweede dode gevonden, op een boerderij waar kerstbomen verkocht worden ligt tussen de sparren het lijk van een man. Al snel blijkt het een Amerikaan te zijn, in zijn binnenzak een flyer met daarop de vingerafdruk van een twintig jaar geleden spoorloos verdwenen Amerikaanse seriemoordenaar.  De politie raakt in de hoogste staat van paraatheid, hulp vanuit Amerika is onderweg, de pers ruikt een grote zaak, Wisting moet alle zeilen bijzetten om alles in het gareel te houden.

Artikel

Het zijn de donkere dagen voor kerst, sneeuw en kou hebben een deken over het land gelegd. Wistings dochter Line, journaliste voor een grote landelijke krant, wil de hectiek van alle dag even ontvluchten en de Kerstdagen bij haar vader doorbrengen. Als ze hoort van de dood van hun oude buurman , ziet ze een mooie kans een artikel te schrijven over eenzaamheid, hoe het kan dat iemand maandenlang niet gemist wordt. Dat je zelfs in de gedachten van andere mensen niet meer bestaat. Ze krijgt toegang tot het huis van Hansen en gaat op zoek naar oude bekenden. Dat valt niet mee, Viggo Hansen leefde als een kluizenaar, kwam weinig buiten, niemand in de buurt kende hem goed.  Toch krijgt Line langzaam maar zeker inzicht in het leven van Hansen. Hij was niet alleen graag op zichzelf, hij was ook bang. Wie of wat maakte hem zo angstig dat hij alleen in het donker naar buiten durfde? Ze wil en zal het antwoord vinden.

Degelijk

‘De kluizenaar’ is het derde deel in een serie over inspecteur William Wisting. Jørn Lier Horst heeft veel van zijn eigen ervaring als hoofd van de recherche in het district Vestfold in Noorwegen in deze politieroman verwerkt. Degelijk politiewerk, realistisch, spannend en met oog voor de karakters van de hoofdrolspelers geschreven.  Horst is na Jo Nesbø de best verkopende Noorse auteur.  

Korte tip: 'De zweetvoetenman: over rechtszaken & regels (en een hoop gedoe)' van Annet Huizing en Margot Westermann

Heb je altijd al eens wat meer willen weten over het recht en rechtspraak maar ben je er nooit aan begonnen omdat je denkt dat het allemaal droge kost is. Dan is dit het boek voor jou. Via de zweetvoetenman ( kun je een boete krijgen voor stinkvoeten?), een weesfiets met lekke banden ( mag je een gestolen fiets terug stelen?), Jeroen van der Boom (mag je een liedje stelen?), twee koffers met heroïne ( kom je weg met 'dat wist ik niet'?) en nog veel meer spraakmakende zaken worden alle gangbare regels van de rechtspraak en wetgeving uitgelegd. De gang naar de rechter, indeling van de rechtszaal, hoe wordt een wet gemaakt, van strafbaar feit naar straf, wordt schematisch weergegeven. En als uitsmijter een uitspraak uit 1915 over een gesmokkeld paard waar elke buitenlandse hacker nu nog last van heeft.

‘Elmet’ van Fiona Mozley

De vijftienjarige Daniel woont met zijn grote zus Cathy en zijn vader in een ontoegankelijk bos ergens op het platteland van Engeland. Ze proberen zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn, inkomen is er nauwelijks, wat er aan geld binnenkomt komt uit de vuistgevechten die zijn vader altijd wint. Het huis waarin ze wonen hebben ze illegaal gebouwd op grond van landeigenaar Price. Voorheen was het land eigendom van hun moeder, Price heeft het echter in handen gekregen. Daniels vader vindt dat hij toch recht heeft om op die plek een huis neer te zetten. Bovendien heeft hij een verleden met de landeigenaar, ooit deed hij klussen voor de man. Klussen die het daglicht niet konden verdragen.

Clash

De kentering komt als een gehandicapte man de hulp inroept van Daniels vader.  Door een ongeluk op het werk is de man verlamd geraakt.  Van verschillende mensen heeft hij nog geld tegoed, zo ook van een rijke boer die weigert te betalen.  Daniels vader weet hoe hij zoiets aan moet pakken, maar er gebeurt meer. Er zijn veel mensen in het dorp die uitgebuit worden door Price en de andere rijke boeren.  Dagloners die nooit genoeg betaald krijgen. Huurders die worden uitgezet na een kleine huurachterstand.  De verdrukten beginnen zich te verenigen, zeer tegen de zin van Price en consorten. Een clash kan niet uitblijven.

Observator

Daniel en Cathy  reageren heel verschillend op de dingen die gebeuren. Cathy, net zo fel als haar vader, is onverzettelijk en onbuigzaam. Daniel daarentegen is meer een observator. Hij geniet van de lessen die hij elke dag volgt bij Vivien, een vriendin van zijn vader.  Hij houdt van literatuur, de schoonheid van  de natuur,  de wisseling van de seizoenen.  Door zijn ogen zien we de gebeurtenissen in een steeds rapper tempo naar een onontkoombare afloop gaan. 

Grimmig

‘Elmet’, debuutroman van Fiona Mozley en in 2017 op de shortlist voor de Man Booker Prize geplaatst,  neemt je mee naar een wetteloze omgeving, waar Daniel, Cathy en de vader op zichzelf aangewezen zijn, waar geld en macht altijd hun gelijk willen halen en een persoonlijke vete uiteindelijk fataal wordt.  Prachtig geschreven, in het begin lieflijk wordt de taal naar het einde toe steeds grimmiger.  Een echte aanrader.

Korte tip: 'Musch' van Jean-Marc van Tol

Aan het eind van de Maand van de Geschiedenis een historische roman. Musch is het verhaal van griffier van de Staten Generaal die in 1650 door corruptie en fraude zijn aanzien en vermogen probeert te vergroten. Hij steunt daarbij stadhouder Willem II, terwijl raadspensionaris Johan de Witt zijn tegenstrever is. Van Tol laat de spelers in de door intriges geplaagde jonge natie, twee jaar ervoor is met de Vrede van Munster de Tachtigjarige Oorlog geëindigd en de conflicten met Engeland liggen op de loer, op schitterende wijze tot leven komen. Zijn stijl roept bij mij herinneringen op aan de prachtige historische romans van Hella Haasse. 'Musch' is het eerste deel van een trilogie over Johan de Witt en is opgedragen aan Prinses Amalia.

Korte tip: 'Saturnusplein 3' van Josha Zwaan

Lies en Daniel verwachten hun tweede kind als Daniel in 1943 wordt gefusilleerd. Als student is Daniel met het communisme in aanraking gekomen. Hij wijst de rijkdom van zijn ouders af en als de oorlog uitbreekt komt hij in het verzet terecht. Samen met hun oudste jongetje moet Lies na de terechtstelling onderduiken, het jongste kind komt kort na de geboorte bij een pleeggezin. Als de oorlog voorbij is hoopt Lies de band met haar kinderen te herstellen. Maar er is zoveel gebeurd in hun leven, het lijkt dat de onderlinge verhoudingen onherstelbare schade op hebben gelopen. Aangrijpende roman over een jonge vrouw en moeder die ondanks de gebeurtenissen in de oorlog het communistische ideaal voor ogen houdt.

‘Het zwembad’ van Libby Page

In de Zuid-Londense wijk Brixton dreigt het openluchtzwembad gesloten te worden. De deelgemeente zit op zwart zaad en er is een projectontwikkelaar die op de plek van het zwembad een luxe appartementen- en sportcomplex neer wil zetten. De jonge verslaggeefster Kate wordt door haar krant op pad gestuurd om er een artikel over te schrijven. Zo ontmoet ze Rosemary. Rosemary is zesentachtig en zwemt dagelijks in het zwembad. Daar is ze mee begonnen toen ze nog een jong meisje was. Samen met vriendinnen en later ook met haar vriendje was ze er altijd te vinden. Sinds ze haar baan in de door geldgebrek gesloten plaatselijke bibliotheek kwijt is, betekent het zwembad alles voor haar.

Paniek

Voor Kate is het artikel een kans om haar kwaliteiten als journalist te bewijzen. Tot voor kort was ze het manusje van alles op de redactie en vooral bezig met het schrijven van suffe berichten. Zenuwachtig gaat ze op pad om Rosemary te interviewen. Die stelt gelijk een voorwaarde, ze wil alleen meewerken als Kate zelf in het zwembad gezwommen heeft.  Nu is Kate, sinds ze in Londen woont, nogal een angsthaas. Het vooruitzicht zwemkleding te moeten kopen en alleen naar het zwembad te gaan brengt haar op de rand van een paniekaanval. Maar de gedachte aan een mooi artikel en meer interessant werk  geeft haar toch moed, Kate trekt de stoute schoenen aan en gaat op pad.  De twee vrouwen krijgen langzaamaan een klik. Kate biedt, tot haar eigen schrik en verbazing, zelfs spontaan aan om te helpen actievoeren om het zwembad open te houden.  

Saamhorig

Als je dit boek leest wordt je vanzelf warm vanbinnen. De saamhorigheid in de wijk, de vriendschap van de twee zo verschillende vrouwen, alle karakters eromheen,  ze zijn zo levensecht, je zou willen dat je zelf in zo’n buurt woont. Libby Page levert met ‘Het zwembad’ een prachtige debuutroman. Een boek dat naar veel meer smaakt.

Korte tip: 'Vlak voordat ik stierf' van S.K. Tremayne

Kath Redway komt met haar auto in een stuwmeer terecht. Meer dood dan levend wordt ze de volgende dag aan de andere kant van het meer gevonden. Ze ligt lange tijd in coma, als ze toch weer thuis komt heeft ze last van ernstig geheugenverlies. Iedereen springt heel voorzichtig met haar om, haar man Adam, haar dochtertje Lyla, het komt Kath heel afstandelijk over. Boos en verdrietig  gaat Kath op zoek naar wat er de avond van het ongeluk plaats gevonden heeft.

Spannende thriller die speelt in het Dartmoor National Park. Mysterieus, ijzingwekkend, dreigend met een onverwachte ontknoping. Tremayne, pseudoniem van Sean Thomas en ook schrijvend onder de naam Tom Knox, levert met 'Vlak voordat ik stierf' een bloedstollende tweede mysterieuze thriller af. Klik hier voor de bespreking van zijn eerste mysterieuze thriller 'De ijstweeling'.

Korte tip: 'Kookboek voor de onstuimige tuinier' van Karen Groeneveld

Veel moestuiniers zal het overkomen: alle boontjes tegelijk rijp, de spinazie en de andijvie groeien als kool en de komkommers kennen geen komkommertijd. Karen Groeneveld verzamelde heel veel recepten voor één groentesoort. Van aardpeer tot zuurkool, van broccoli tot pompoen, smakelijke en niet moeilijk te bereiden recepten. Voorin een een oogstschema, achterin als uitsmijter enkele basisrecepten. Als voorbeeld hier de gevarieerde  mogelijkheden van de wortel: pannenkoekjes, geroosterd, puree, taart, salade, soep, zoetzuur, geglaceerd en smoothie.

‘Olga’ van Bernhard Schlink

Eind 19^e eeuw wordt Olga in het Poolse Breslau als dochter van een Poolse moeder en Duitse vader geboren.  Het is een arm gezin, Olga wordt vaak bij de buurvrouw gebracht als haar ouders aan het werk zijn. Als ze een kleuter is overlijden haar ouders aan vlektyfus,  haar strenge Duitse grootmoeder komt haar ophalen en neemt haar mee naar haar dorp in Pommeren.  Olga vindt er geen aansluiting bij de dorpskinderen, wel raakt ze bevriend met de kinderen van het grote huis.  Vooral de jongen Herbert is een zielsverwant, beiden willen ze de grote wereld in, beiden willen ze wat van het leven maken. Herbert bereikt het door dienst te nemen, hij vertrekt al snel naar Afrika. Olga volgt na het overwinnen van veel tegenstand van haar oma en de dorpsleraar de opleiding aan de rijkskweekschool in een naburige stad.

Poste restante

Ze blijven elkaar ontmoeten, ook al is iedereen erop tegen. Herbert weigert tegen de wens van zijn ouders een rijke erfgename te trouwen, hij heeft na het lezen van de avonturen van Amundsen zijn zinnen gezet op een Noordpoolexpeditie.  In 1913 vertrekt hij, Olga belooft hem regelmatig te schrijven. Daar houdt ze zich aan, elke week gaat er een brief poste restante naar Tromsø in Noorwegen.  Maar al snel hoort ze niets meer van hem, toch blijft ze schrijven, wel meer dan dertig jaar lang.

Ferdinand

Ondertussen gaat Olga’s leven wel verder. Als dorpsonderwijzeres in het noordoosten van Duitsland raakt ze bevriend met een boerengezin. Vooral het jongste kind schenkt ze veel aandacht.  Groot is haar teleurstelling als de jongen zich in de jaren dertig tot de Nazi’s aangetrokken voelt en hun gedachtegoed omhelst.  Zelf wordt ze door ziekte doof, haar geliefde vak van onderwijzeres kan ze niet meer uitoefenen.  Als naaister gaat ze aan de slag.  Het einde van de Tweede Wereldoorlog brengt haar naar West Duitsland,  daar slijt ze haar laatste jaren en vindt bij één van haar naai-adressen in de jonge Ferdinand een luisterend oor voor al haar verhalen.

Bondig
Bernhard Schlink vertelt op meesterlijke wijze het verhaal van Olga. Bondig, in klare taal, er staat geen woord teveel en toch komt Olga helder op je netvlies te staan.  Een sterke vrouw die zich niet snel uit het veld laat staan, die het leven hartstochtelijk lief heeft en ernaar leeft.

Korte tip: 'De reis van Syntax Bosselman' van Arend van Dam

Verhalen over de slavernij. Syntax Bosselman vertrekt in 1883 samen met nog 25 andere Surinamers naar Amsterdam om tentoongesteld te worden op de Internationale Koloniale en Uitvoeringstentoonstelling. Nederland laat daar 'trots' zien wat het allemaal bereikt heeft in de wereld. Arend van Dam komt dit gegeven toevallig op het spoor en diept het zeer genuanceerd uit. Hij volgt Syntax op de voet en laat aan de hand van de tentoonstelling de lelijkheid van de Nederlandse slavernijgeschiedenis zien. Een mustread voor elk kind in groep zeven en acht en hun ouders.  Van Dam heeft voor dit boek de Thea Beckman literatuurprijs voor het beste historische jeugdboek 2018 ontvangen.

Klik hier voor een uitgebreide recensie op de website Leesbevordering in de klas.

‘Ik ben Eleanor Oliphant: (met mij gaat alles goed)’ van Gail Honeyman

Eleanor Oliphant heeft haar leven strak op orde. Elke werkdag verloopt hetzelfde, opstaan, naar het werk, lunch met een kruiswoordpuzzel uit de krant, vervolg werk, om vijf uur naar huis en iets te eten scoren.  De avond brengt ze thuis op de bank door, elke woensdagavond heeft ze contact met haar moeder.  Op vrijdag koopt ze twee flessen wodka, tegen zondagavond heeft ze die soldaat gemaakt, het weekend gaat min of meer in een roes voorbij.  Het bevalt Eleanor prima, voor haar hoeft het niet te veranderen.  Behalve dat ze zich toch wel wat eenzaam en bedrukt voelt. Iets gelukkiger zou ze wel willen zijn.

Ongeluk

De ommekeer komt als ze op een vrijdag samen met een collega oploopt  om naar huis te gaan. Aan de overkant van de weg stort een oude man ter aarde. Collega Raymond snelt ernaar toe om de man te helpen. Eleanor wil er aanvankelijk niets van weten, de man zal wel dronken zijn,  maar Raymond zet haar aan het werk, terwijl hij de hulpdiensten belt  moet ze de man aan de praat houden.  Ongewild wordt ze door dit incident de levens van Raymond en Sammy, de oude man,  binnengetrokken. Ondanks zichzelf begint Eleanor ietwat te ontdooien.

Mopperpot

In eerste instantie denk je wat een vreemd mens is die Eleanor. Haar taalgebruik, zoals ze over andere mensen denkt, ze lijkt een oude mopperpot. Dat is ze echter niet, nog maar rond de dertig heeft ze echter een oude ziel. Een ziel die bovendien net als haar uiterlijk heel erg beschadigd is. Eleanor draagt de littekens van haar jeugd mee, langzaam maar zeker lijk je er achter te komen hoe de vork in de steel zit. Of toch niet. Raymond is in alles haar tegenpool, heel makkelijk, slordig, geen gevoel voor decorum, niet oordelend en super ontspannen.  Hij heeft iets wat Eleanor niet kent, empathie, en dat is uiteindelijk haar redding.

Liefdevol

‘Ik ben Eleanor Oliphant’ is de debuutroman van de Schotse Gail Honeyman. Het boek heeft prijzen in het Engels taalgebied binnengehaald en is in veel landen vertaald. De omschrijving van de Observer  “liefdevol, grappig en uitdagend” klopt als een bus. Een boek om in één ruk uit te lezen en nog lang aan terug te denken.

Korte tip: 'Eenzame prooi' van Val McDermid

Een seriemoordenaar pikt alleengaande vrouwelijke gasten op een bruiloft op. Eerst is hij charmant en windt ze om de vinger. Maar als ze als was in zijn handen zijn wacht hen een gruwelijk lot. Inspecteur van politie Carol Jordan en profiler Tony Hill lijken maar geen vat op de dader te kunnen krijgen, hij wist alle sporen zorgvuldig. Bovendien spelen privéproblemen hen parten, Carol lijkt het nieuwe team zware misdaden niet goed van de grond te krijgen en gaat bijna aan de spanning ten onder. Spannend tiende deel uit de serie over dit speurderskoppel met een onverwacht en opzienbarend einde.

‘Mijn zomers aan zee’ van Tracy Rees

De herfst is weliswaar in aantocht, dit boek brengt je echter weer helemaal terug in de zomerstemming. De jonge Chloe groeit begin jaren vijftig op in Wales, thuis hebben ze het niet erg breed, gelukkig mag ze elke zomer bij haar oom en tante aan de kust logeren. Drie weken vol zon en zee, heerlijk voedsel en warme aandacht van haar tante, de zus van haar moeder.  Op het strand ontmoet ze de tienjarige Llew, twee jaar jonger dan ze zelf is. Llew is een wijsneus, hij leest veel, houdt van poëzie,  maar het meest houdt hij van fotograferen. Elke zomer maakt hij foto’s van Chloe, elke zomer krijgt ze een set mee naar huis, om thuis te laten zien hoe heerlijk de zomer was.  Chloe en Llew stellen zich voor dat ze altijd bij elkaar zullen blijven, dat niemand tussen hen kan komen en dat hun vriendschap eeuwig zal duren.

Nora

Vijftig jaar later overweegt  Chloe’s dochter Nora haar baan bij een Londense universiteit op te zeggen. Haar relatie is over, de baan betaalt goed maar plezier heeft ze er niet meer aan. Twijfels alom. Als ze op een nacht droomt van het strand van Tenby, het strand waar haar moeder haar zomers doorbracht maar waarover ze niet meer wil praten, besluit Nora het roer om te gooien.  Ze zegt inderdaad haar baan op, verhuurt haar appartement en met genoeg geld om het een half jaar uit te zingen vertrekt ze naar Tenby.  Daar ontmoet ze Kaitlin, samen huren ze een huis van de plaatselijke kunstenaar.  Langzaam maar zeker komt Nora tot rust en weet zich een plek te veroveren in het kustplaatsje waar het verleden van haar moeder echter nooit weg te denken is.

Verbindende factor

Tracy Rees is zelf afkomstig uit Wales. Na een studie aan de universiteit van Cambridge werkte ze een aantal jaren in een uitgeverij, gaf les en begon daarna te schrijven. ‘Mijn zomers aan zee’ is haar derde roman.  In een kalme en aangename stijl laat Rees de jaren vijftig herleven en volgen we Chloe’s verdere levenspad.  Nora’s belevenissen zijn helemaal van deze tijd, de oude (groot-)moeder is de verbindende factor tussen de twee jongere generaties.  Haar kennis geeft voeding aan de kijk die Nora op haar moeder Chloe heeft en geeft inzicht in de issues die tussen moeder en dochter spelen.

Korte tip: 'Lampje' van Annet Schaap

Lampje ( eigenlijk Emilia) woont met haar vader in een vuurtoren. Ze moeten ervoor zorgen dat elke avond het licht aangestoken wordt. Maar Lampjes vader is gek op de fles en Lampje vergeet soms lucifers te kopen. Dat moet wel mis gaan, bij een grote storm klapt een schip op de kust. Lampje en haar vader worden gestraft, Lampje wordt verbannen naar een groot afgelegen huis. Daar woont, volgens zeggen in het dorp, een monster op zolder. Lampje laat zich echter niet bang maken, ze gaat op onderzoek uit en vindt het monster dat zijn dagen in eenzaamheid slijt.

'Lampje' is een sprookjesachtig verhaal, het eerste van de zeer bekende illustratrice Annet Schaap. Het boek is winnaar van de Woutertje Pieterse Prijs 2018 en een grote kanshebber voor de Gouden Griffel, de prijs voor het beste jeugdboek van het jaar.

Klik hier voor meer recensies van het boek op de website van Annet Schaap.

Korte tip: 'De A is van Os' van Autobahn & Bette Westera

Waar komen onze letters vandaan? Gouden Griffelwinnaar Bette Westera is samen met ontwerpbureau Autobahn op zoek gegaan. Via een moeilijk begaanbaar ezelpad in Noord-Egypte reizen we langs de Feniciërs, Grieken, Romeinen en middeleeuwse monniken naar de huidige emoji's. Een strakke grafische vormgeving onderstreept het belang van letters, de basis van onze taal.

Klik hier voor een uitgebreide recensie op de website Leesbevordering in de klas. Of kijk op de website bij het boek https://www.aisvanos.nl/ waar gratis drie besproken lettertypes te downloaden zijn.

‘Alle kinderen van Louis: een zoektocht naar afkomst’ van Kamil Baluk

In de jaren zeventig en tachtig worden steeds meer donorkinderen geboren. Stellen waarvan de man onvruchtbaar is of vrouwen die alleen of met zijn tweeën een kind willen krijgen melden zich bij ziekenhuizen of donorklinieken.  Donoren zijn anoniem, het ouderpaar krijgt hooguit een donorpaspoort met daarop wat algemene informatie over uiterlijke kenmerken en opleiding van de donor.  Met het opgroeien van de donorkinderen komt ook de vraag naar meer informatie, een aantal kinderen wil graag hun donor leren kennen.  Als in 2004 de wetgeving verandert en anonieme donatie niet meer toegestaan wordt, worden de vragen nog prangerder.  De donorklinieken komen onder vuur, ze hebben zich in het verleden slecht aan de regels gehouden, er is met sjoemelsperma gewerkt, kinderen willen antwoorden.

Speurwerk

De Poolse journalist Kamil Baluk kiest tijdens zijn tijd op de Poolse School voor Reportage een artikel over Louis, een donor van deels Surinaamse afkomst die jarenlang bij twee ziekenhuizen en een donorkliniek in Nederland zijn sperma heeft afgeleverd, als uitgangspunt voor een onderzoeksproject. Na enig speurwerk komt Baluk in contact met een paar donorkinderen in Nederland die hoogstwaarschijnlijk nakomelingen van Louis zijn. Er ontrolt zich een scenario waarbij Baluk de kinderen op de voet volgt. Daarnaast bekijkt hij oude televisieopnames, leest artikelen, interviewt belanghebbenden, legt contacten met de spermabanken en tenslotte ook met Louis.  

Documentair

Het resultaat is een zeer onderhoudend en documentair geschreven boek waarin de donorkinderen een grote rol spelen en de speurtocht naar donor Louis en naar de directeur van de Schiedamse donorkliniek  Jan Karbaat een prominente plaats inneemt.  Het boek bevat een zeer uitgebreide bronvermelding.

‘De verloren brief’ van Cristina Caboni

De Italiaanse Sofia heeft na lang wikken en wegen haar man verlaten.  Alles heeft ze voor hem opzij gezet, maar het was nooit goed genoeg.  Ze trekt zolang in het appartement van haar grootouders die op vakantie zijn. Als ze de volgende dag haar spullen uit haar huis wil halen blijkt dat haar bijna-ex alle sloten veranderd heeft.  Met hulp van de buurvrouw weet ze toch binnen te komen, al haar spullen zijn verdwenen.  Het is duidelijk, ze zal zelf weer een leven moeten opbouwen.  Ze begint er op uit te trekken, de wijk in Rome waar haar grootouders wonen verkennend, komt ze terecht in een oude antiquarische boekwinkel. Al snuffelend ontdekt ze een boek van de achttiende-eeuwse  romanticus Fohr. Haar passie voor boekrestauratie wordt door de desolate toestand van het boek weer aangewakkerd, ze gaat, op verzoek van de oude boekhandelaar Andrea,  het boek opknappen.

Clarice

In het boek vindt ze een brief van de boekbinder die het boek in de achttiende eeuw gemaakt heeft. Het is een vrouw, Clarice, de brief zet Sofia op haar spoor. Ze wil alles over Clarice te weten komen, ze wil ook zeker de twee andere delen van het literaire werk vinden, daarin zitten, als de informatie in de brief klopt, brieven die nog meer over Clarice zullen onthullen. Om helemaal zeker van haar zaak te zijn schakelt Sofia op advies van de oude boekhandelaar de handschriftdeskundige Tomaso Leoni in.  Samen volgen ze de aanwijzingen, maar Sofia merkt al snel dat Tomaso  zijn eigen gang gaat  en geenszins van plan lijkt alle resultaten met haar te delen.  Dat laat ze niet over haar kant gaan,  ze voelt zich sterk genoeg om de strijd met hem aan te gaan en het geheim van Clarice te achterhalen.

Vrijgevochten

‘De verloren brief’ heeft twee verhaallijnen, het verhaal van Sofia is hedendaags modern en kent romantische trekken. De historische verhaallijn van Clarice is daarentegen ongemeen spannend, een sterke en vrijgevochten vrouw van lage adel die zich weinig aan conventies gelegen laat liggen en haar eigen plan trekt. De ontknoping van deze romantische en prettig te lezen roman is verrassend,  alle puzzelstukjes vallen op hun plaats. De auteur Cristina Caboni is met haar eerdere romans al in de bestsellerlijsten terechtgekomen, ‘De verloren brief’ verdient zeker dezelfde waardering.

Korte tip: 'Panic Room' van Robert Goddard

De morsige makelaar Don wordt gevraagd een taxatie te doen van een afgelegen huis aan de Engelse kust. Het huis behoort toe aan de eigenaar een farmaceutische grootmacht, de man staat sinds kort als vermist te boek. Op locatie ontdekt Don een discrepantie op de bouwtekening. In het huis is een ruimte die op geen enkele manier te betreden is. Lukt het hem de sleutel te vinden? Of zijn andere geïnteresseerden hem voor? Wat is er verborgen in de afgesloten ruimte? En waar is de eigenaar?

Een super spannende thriller waarin je als lezer elke keer op het verkeerde been wordt gezet.

Korte tip: 'Ochtend op Denmark Hill' van Matthijs Eijgelshoven

Een kunstopleiding in Bilbao brengt Sebastian in contact met een galeriehouder die zijn schilderijen  wil exposeren. Samen met de mysterieuze Eugenio werkt hij dag in dag uit in het atelier. De expositie zal hen bekendheid brengen maar het loopt anders dan verwacht.

Intrigerend boek over de liefde voor de schilderkunst waarin de beeldend kunstenaar vertelt over zijn studententijd, zijn inspiratie, zijn dips, zijn liefdes en vriendschappen, maar vooral ook over zijn schilderijen.

Klik hier voor een uitgebreide recensie op de website Tzum.   

‘Mevrouw C.’ van José Fernanda

“Vrienden kies je, familie niet” is het motto van deze roman.  Sophie en Constance zijn zussen.  Als Sophie net vijf is en Constance elf, verongelukken hun ouders.  Een oom en tante nemen de opvoeding van de twee op zich, zonder enige liefde en alles volgens de regels worden de meisjes grootgebracht.  Op hun achttiende worden ze geacht  het huis te verlaten, oom en tante vinden dat hun taak is volbracht. Constance zoekt haar heil in vormelijkheid, uiterlijk vertoon en het geloof.  Sophie is meer opstandig, ze volgt met goed gevolg een opleiding aan de kunstacademie.  Begin dertig krijgt ze een inzinking, de inspiratie is weg, vrienden laat ze links liggen, Sophie vereenzaamt.

Dialyse patiënt

In deze periode doet Constance een beroep op haar.  Als dialyse patiënt heeft Constance het zwaar. Drie maal per week moet ze spoelen, het trekt een zware wissel op haar gezondheid. Constance is hard voor zichzelf en voor haar omgeving. Met kille hand bestiert ze haar riante huishouden in een kasteel bij Brussel.  Geld als water, dankzij de erfenis van haar overleden man, maar zelfs het contact met haar tienerzoon is te veel.  Constance vraagt Sophie om haar gezelschap te houden.  Nu Sophie in een dip zit en weinig om handen heeft lijkt het haar een goed moment haar zuster beter te leren kennen. Maar de strenge regels, de ijzige verstandhouding met het personeel, de dwingende katholieke moraal, het staat Sophie al snel tegen. Medelijden en boosheid met haar zus strijden om voorrang. Het vertellen en tekenen van een symbolisch verhaal helpen Sophie enigszins tot  haar zus door te dringen, de komst van de knappe zwager Alain zet de verhoudingen  echter weer op scherp.

Karakters

José Fernanda, zelf beeldend kunstenaar, zet de mooi uitgewerkte karakters in dit bondig geschreven boek stevig neer.  We zien Sophie gaandeweg het boek weer opbloeien,  Constance, haar zoon Emile, zwager Alain en de overige bijfiguren worden stuk voor stuk uitgediept. Een boek om in één adem uit te lezen. Fernanda heeft met ‘Mevrouw C.’ drie romans op haar naam staan waarvan de eerste twee sterk autobiografisch zijn. Verder maakte ze een prentenboek voor jonge kinderen.

Korte tip: 'Charlie en ik' van Mark Lowery

In het vervolg ook een aantal korte tips in deze blog. Er komen zoveel mooie nieuwe boeken uit die ik niet onbesproken wil laten. Vandaag de eerste korte tip.

Martin (13) en zijn jongere broertje Charlie maken stiekem een treinreis om het hoogtepunt van hun vakantie van vorig jaar nog eens te beleven. Ze hebben toen dolfijnen gezien aan de zuidkust van Engeland. Vanuit Preston gaan ze op pad om nogmaals naar de dolfijnen te kijken. Maar de treinreis verloopt niet zo voorspoedig als Martin gehoopt heeft. Ontroerend verhaal, aangrijpend, je zult het niet snel vergeten. Voor jongeren vanaf 13 jaar en voor volwassenen.

Klik hier voor een uitgebreide recensie op de site van Jaapleest.

‘De stilte van het water’ van Norman Jansen

Haïti, begin 2000. Ladymia is net bevallen van haar tweede kind. Na een jongetje heeft ze nu ook een dochter. Haar man Jean is er speciaal voor uit de hoofdstad Port-au-Prince overgekomen.  Ondanks de armoedige omstandigheden op het platteland waar ze wonen kunnen ze met zijn inkomsten net rondkomen.  Al snel moet hij echter terug naar zijn werk, Ladymia is nu weer op haar moeder aangewezen.  Korte tijd later treft het noodlot Haïti. Terwijl Ladymia het eten aan het voorbereiden is begint de aarde te beven. In paniek grijpt ze haar dochtertje, haar zoontje ziet ze niet. Ternauwernood ontsnapt ze aan het instortende huis, haar zoontje vindt ze even later bij de waterput. Niets heeft ze meer, haar moeder, haar man, haar familie, allemaal zijn ze omgekomen. Alleen een zus en haar kind hebben net als zij de grote aardbeving overleefd.

Gouden bergen

Haïti is veranderd in één grote rampplek. Ladymia en haar zus grijpen alles aan om er weg te komen. Er zijn mannen die hen gouden bergen beloven, ze zullen de vrouwen naar Amerika brengen.  Dat kan echter alleen via een ander Franstalig eiland,  ze belanden op valse papieren samen met hun kinderen in Guadeloupe.  Ze worden tewerkgesteld in een bordeel, hun papieren worden ingenomen, het is werken, werken, werken. Na drie maanden moeten ze weer verder, hun toeristenvisum is verlopen.  Ze vliegen naar Sint Maarten, de kinderen worden in een huis opgesloten, de moeders belanden in nog slechtere omstandigheden.  Ladymia voelt zich schuldig, zij heeft haar zus overgehaald Haïti te verlaten,  opgelucht haalt ze adem als ze werkelijk naar een Amerikaans eiland zullen vertrekken. Eindelijk kunnen ze deze vreselijke tijd achter zich laten en zijn ze op weg naar een normaal leven.

Gelukzoekers

Norman Jansen werkt bij de Koninklijke Marechaussee en is een expert op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel. Hij heeft het waargebeurde verhaal van Ladymia van dichtbij meegemaakt. In het Caraïbisch gebied viert de mensenhandel nog steeds hoogtij. Grote armoede, ongelijke kansen en de aantrekkingskracht van de VS doet mensen besluiten hun land te verlaten en het geluk elders te zoeken. Voor de meesten eindigt het desastreus, overgeleverd aan maffiose bazen en mensensmokkelaars belanden velen in de prostitutie of worden gedwongen  slavenarbeid te verrichten.  ‘De stilte van het water’ is een voorbeeld van hoe het gruwelijk mis kan gaan.

‘Johannes de parkiet’ van Mark Haayema en Medy Oberendorff

Johannes heeft een prettig rustig leven. Zijn kooitje bij Gijs is zijn wereld, op tijd eten en drinken, meer hoeft hij niet. Maar Gijs wil wel meer, hij bouwt een prachtige grote volière.  Johannes heeft geen idee wat hem te wachten staat, Gijs zet zijn kooi in de grote volière,  langzaam went Johannes een beetje aan zijn omgeving en voorzichtig stapt hij uit zijn kooi. Na een paar dagen zet Gijs een grote doos in de kooi, er komen allemaal piepgeluiden uit. Vreemd. Onheilspellend. Paniekerig vliegt Johannes door de grote kooi.  De piepers komen uit de doos, vijf zebravinken, ze pikken alles van Johannes in en eten rare dingen. Johannes is boos, ontstemd, wat moeten ze in zijn kooi?!

Volle bak

Het blijft niet bij de zebravinken, er komen twee ara’s, diamantduiven, Japanse meeuwen, Chinese dwergkwartels, zijdehoenders en een pauw bij.  Johannes beweegt niet meer, drinkt niet meer, eet niet meer. Als de honger toeslaat en hij toch een graantje gaat pikken, zit er als hij terugkomt een vreemde snoeshaan op zijn stok. Johannes ontploft van woede, hij begint te tieren en te schelden, iedereen moet opzouten, hij was het eerst in de kooi.  Het gegniffel van de andere vogels maakt hem nog bozer, in zijn woede valt hij een hoen aan.  Dan grijpt Gijs in en zet hem terug in het kleine kooitje. Daar zit hij dan, gevangen terwijl de andere vogels vrij rondscharrelen, hoe zal het ooit nog goed met hem komen?

Boodschap

De boodschap in dit prachtige prentenboek is duidelijk, soms vraagt het wat tijd en een open mind, maar vogels van verschillende pluimage kunnen aan elkaar wennen.  Wat in de volière geldt gaat ook in de mensenwereld op.  Mark weet op zijn bekende speelse manier het zware thema van discriminatie en uitsluiting van alle kanten te belichten.  De prachtige tekeningen van Medy Oberendorff verrijken het verhaal nog eens extra. Medy is wetenschappelijk illustratrice, elk veertje van elke vogel zit op de juiste plek. Toch weet ze ook de emoties goed te treffen, ik heb zelden een zo nukkige en boze parkiet gezien. En Gijs die we alleen op zijn rug zien, is daar enige gelijkenis met Herman van Veen?

'Anders mooi: leven met Pippa’ van Marlies Kieft

Journaliste en tekstschrijver Marlies Kieft en haar man Edwin zijn behoorlijk ondersteboven na de geboorte van hun eerste kind. Dochter Pippa heeft het syndroom van Down, vanaf dag één heeft Marlies het gevoel niet gewoon moeder te kunnen zijn, ze is moeder van een heel speciaal kind en wordt ook zo benaderd.  Talrijk zijn de lieve felicitaties bij de geboorte maar er zijn ook kaartjes met vreselijke missers, opmerkingen die haar door de ziel snijden. Marlies sluit Pippa gelijk in haar hart, Edwin heeft er wat meer moeite mee, hetgeen Marlies razend kan maken. Ze verwerken het beiden op hun eigen manier, het begrip voor de ander wordt zwaar op de proef gesteld, een verwijdering lijkt onvermijdelijk.

Vijftien

Inmiddels is Pippa vijftien, zijn er een jonger zusje en broertje, zijn Marlies en Edwin nog steeds bij elkaar, tijd om terug te kijken en te reflecteren.  De zorg voor Pippa was vaak zwaar, met de komst van zusje Jo werd het lichter. Jo haalde Pippa al snel in, Pippa kon zich echter goed aan Jo optrekken.  Voor Marlies werd het ook anders, ze werd naast een moeder met een speciaal kind nu ook een gewone moeder met een gewone dochter en later een gewone zoon.  Het veranderde ook haar relatie met Edwin, na een paar moeilijke en ingrijpende periodes van verwijdering bracht relatietherapie verheldering en verdieping in hun samenzijn. Ze functioneren nu als een goed geoliede machine als het op de gezondheid van de kinderen aankomt. De metgezellen ‘schuldgevoel’ en ‘niet goed genoeg’ staan echter maar zelden niet aan haar zijde, het leven met een kind met down blijft zwaar, het kost Marlies jaren om dat toe te geven. 

Trouw

Marlies kreeg van de redactie van Trouw het verzoek een artikel te schrijven over hoe het nou echt is om een kind met down te hebben.  Ze besloot in dat artikel haar ziel bloot te leggen, het mooie maar ook het rauwe te laten zien. Enorm veel reacties kreeg ze daarop, een aanmoediging haar verhaal ook in boekvorm te publiceren.  In een journalistieke en bondige stijl laat Marlies in ‘Anders mooi’ heel veel van zichzelf zien.  Boosheid, verdriet, onmacht, vreugde, vechtlust, het zelfportret van een jonge moeder die zich de onbekende wereld van down eigen moet maken ontroert en stemt tot nadenken.

‘Onder de paramariboom’ van Johan Fretz

Johannes Fretz gaat voor het eerst naar zijn moederland Suriname. Als kind van een Duits-Nederlandse vader en een Surinaamse moeder was hij altijd op Nederland gefocust, het heeft lang geduurd voor hij een gedachte aan Suriname wilde wijden. De wankele geestesgesteldheid van zijn ouders en hun vijandige houding naar elkaar maken bovendien dat hij al jong weet dat hij weinig steun van hen kan verwachten, hij is op zichzelf aangewezen. Nu hij eind twintig is en  beginnend schrijver en cabaretier, wordt hij uitgenodigd in Paramaribo net voor de verkiezingen een optreden te verzorgen. Het zal zijn eerste kennismaking met zijn moederland zijn. En zoals hij zijn moeder ooit beloofd heeft, zij zal hem op deze trip vergezellen. Voor haar is het een weerzien na veertig jaar. 

Identiteit

Suriname overweldigt hem, alle dagen dat hij er is dompelt hij zich in verwondering onder in de kleurrijke en relaxte  Surinaamse cultuur.  Hij maakt kennis met zijn familie daar, gaat  met zijn moeder op onderzoek naar de familiegeschiedenis, verkent de stad en omstreken, verbaast zich over de verkiezingscampagnes en over nog veel meer. Toch voelt Suriname, tot zijn grote verbazing, ook als thuis. Veel momenten roepen herinneringen op aan zijn jeugd, aan zijn kiftende ouders, aan de ongemakkelijkheid van vervelende vragen als  ‘Waar kom je echt vandaan’.  De reis wordt één grote verkenning van zijn identiteit: “Ik heb mijn leven evenzeer te danken aan barmhartigheid als aan tirannie, aan de kolonisten en aan de slaven, door mijn lichaam stroomt het bloed van bezetters, maar ook dat van de bevrijders”.

Lichtvoetig

Nu klinkt het net alsof ‘Onder de paramariboom’ een heel zwaar boek is, niets is minder waar.  Het is lichtvoetig geschreven, in vlotte, korte hoofdstukken,  soms leest het bijna als een cabareteske tekst. Hoe biografisch het is, is niet echt duidelijk, de scheidslijn tussen feit en fictie is voor de lezer moeilijk te maken in dit zeer lezenswaardige boek.